وحیدرضا اوحدی

طرح پژوهشی حاضر تحت عنوان "مطالعات اولیه بررسی خصوصیات مهندسی خاک بخشی از محدوده پروژه مسکونی 480 واحدی واقع در ضلع شمالی دانشگاه پیام نور همدان، (در راستای اتخاذ تصمیم برای بهبود خصوصیات مهندسی خاک)" می باشد. با توجه به ابهامات ایجاد شده در ارزیابی حدود 48 گزارش ژئوتکنیکی مربوط به منطقه مورد مطالعه، این طرح با هدف تعیین رئوس اصلی خصوصیات مهندسی خاک محدوده مورد مطالعه در راستای اتخاذ تصمیم برای بهبود خصوصیات مهندسی خاک انجام شده است. برای دستیابی به هدف فوق تعداد 4 حلقه گمانه ماشینی در محدوده 4 بلوک در محل پروژه با عناوین گمانه شماره 1 (B.H.1)، گمانه شماره 2 (B.H.2)، گمانه شماره 3 ((B.H.3، و گمانه شماره 4 (B.H.4) اجرا شده است. به منظور حصول شناخت حداکثر از خصوصیات مهندسی خاک، گمانه 1 به عمق 32 متر، گمانه های 2 و 3 هر کدام به عمق 31 متر و گمانه 4 به عمق 36 متر اجرا شده است. بر نمونه های دستخورده و دست نخورده اخذ شده از گمانه های فوق یک مجموعه آزمایشات ژئوتکنیکی به همراه تجزیه و تحلیل تئوریک صورت گرفت. نتایج اخذ شده از این طرح حاکی از آن است که با توجه به تنوع قرارگیری لایه های مسئله دار، لازم است گمانه زنی ماشینی با دقت مناسب در محدوده هر ساختمان به تفکیک اجرا شود تا بر اساس نتایج بدست آمده در هر قسمت، نسبت به اتخاذ تصمیم در خصوص عمق مورد نیاز بهسازی اقدام شود. در اجرای گمانه های این طرح از تراز کف گود در ترازهای ذکر شده تحت عنوان CL، در هیچیک از گمانه های اجرا شده، از بنتونیت برای حفاری استفاده نشد. به بیان دیگر هیچگونه ماسه ریزشی در ترازهای مورد ذکر مشاهده نشده است. این موضوع نیز دلیل دیگری بر صحت نتایج ارائه شده در این گزارش در خصوص وجود لایه های رسی سطحی در هر 4 گمانه است. از یک سو وجود لایه رسی نشست پذیر، نقش نشست خاک در کنترل ظرفیت باربری مجاز را نشان می دهد. از سوی دیگر، شرایط وجود ماسه با دانسیته کم و اشباع (شکل 3 انتهای گزارش)، احتمال به روانگرایی در حالت زلزله در ترازهای مورد اشاره در این گزارش را مستعد می سازد. با استفاده از داده های این گزارش و انجام یک مجموعه آزمایش سه محوری سیکلیک، امکان محاسبه دقیق تعیین قابلیت روانگرایی ماسه اشباع و شل به کمک مدل سازی با استفاده از نرم افزارهای FLAC و یا Plaxis و با استفاده توام از خروجی های نرم افزار ETABS ممکن خواهد