تک کاتیونه سازی روشی است که به منظور شناسایی رفتار خاک و ساخت نمونه های همگن در مطالعات به کار برده می شود. همچنین با استفاده از خاک های تک کاتیونه در بستر مراکز دفن زباله، در فرایند اندرکنش خاک و آلودگی ساختار اولیه خاک حفظ می شود و با ایجاد تغییر کمتر در ساختار خاک، ریسک انتقال آلودگی به لایه های زیرین کاهش می یابد. همچنین نوع کاتیون لایه دوگانه نیز در رفتار خاک تک کاتیونه تأثیر ویژه ای دارد. در این راستا در حالتی که نوع کاتیون لایه دوگانه سدیم بنتونیت باشد میزان جذب آلودگی در خاک تک کاتیونه شده افزایش می یابد. تاثیر غلظت نمک های قلیائی در فرآیند تک کاتیونه سازی خاک های رسی عموماً به وسیله آزمایش جذب بررسی میشود و مطالعه تاثیر غلظت به وسیله آزمایشات عملی و کارگاهی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. آزمایش جذب به لحاظ آزمایشگاهی زمان بر و هزینه بر است. هدف این مقاله مطالعه تعیین تأثیر غلظت نمک کلرید کلسیم بر فرآیند همویونیک سازی بنتونیت است. در این پژوهش به منظور بررسی تاثیر افزایش غلظت نمک بر فرآیند تک کاتیونه کردن خاک، آزمایش رسوب بر روی نمونه های خاک بنتونیت تک کاتیونه شده با 12 غلظت مختلف کلسیم کلرید انجام شده است. نمونه های رسوب با نسبت آب به خاک 1:10 تهیه شد و مقدار رسوب نمونه ها تا 96 ساعت در مزورهایی با حجم 1000 سی سی مورد قرائت قرار گرفته شد. نتایج آزمایش رسوب، وجود 4 ناحیه مجزا در الگوی رسوب خاک در اثر اندرکنش با نمک قلیائی در مزورهای آزمایشگاهی را نشان می دهد. بر اساس نتایج اخذ شده در این تحقیق، غلظت 85 سانتی مول بر کیلوگرم خاک نمک کلسیم کلرید به دلیل مقدار رسوب مطلوب در مقایسه با سایر غلظت های بیشتر (250، 1000 و 4000 سانتی مول بر کیلوگرم خاک) به عنوان غلظت بهینه و با صرفه از نظر اقتصادی انتخاب شده است. اگرچه بر اساس معادله گوی- چپمن تغییرات ضخامت لایه دو گانه تابعی از تغییرات غلظت نمک می باشد اما در آزمایش رسوب تغییرات ضابطه دار و قانونمندی متناسب با تغییرات غلظت نمک قلیائی مشاهده نمی شود. این دوگانگی در رفتار ریز ساختاری و درشت ساختاری از منظر تئوری لایه دوگانه قابل توجیه نیست. در واقع نتایج به دست آمده بیانگر محدودیت تئوری لایه دوگانه در تفسیر رفتار رسوب پذیری بنتونیت تک کاتیونه است.
