وحید خداکرمی

مدیریت دارایی های فیزیکی امروزه با هدف افزایش بازدهی سرمایه و سود آوری و همچنین حفظ و پایداری سرمایه گذاری و کاهش پیامد های محیط زیستی و اجتماعی آن، تبدیل به یک دانش با هویت مشخص شده است. نگهداشت و تعمیر مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) یکی از رویکرد ها و تکنیک های کارآمد برای تحلیل و تصمیم گیری در زمینه مدیریت دارایی های فیزیکی است. یکی از مهم ترین دستاورد های اجرای RCM شناسایی تجهیزات بحرانی در یک مجموعه تأسیسات و راهبری آن ها برای انجام وظیفه تعریف شده ماشین بطور مطمئن است، از سوی دیگر پیشرفت های بشر در چند دهه اخیر در زمینه جمع آوری و ذخیره نتایج و داده ها باعث شده است که سازمان ها حجم عظیمی از داده های مرتبط با نگهداری و تعمیرات را در اختیار داشته باشند. نکته مهم در این پایگاه داده، اطّلاعات و دانشی است که از آن استخراج می شود که نیاز به استفاده از روش های هوشمند و ساختارمند دارد. داده کاوی یک رشته علمی جدید در زمینه بازیابی اطّلاعات از پایگاه داده ها می باشد. در این پژوهش بر آن شدیم که با استفاده از متدولوژی استاندارد داده کاوی (CRISP–DM) و روش های دسته بندی قوی درخت تصمیم C5.0 و CART، با تحلیل داده ها و کشف دانش ارزشمند نهفته در حجم بزرگی از داده های موجود در پایگاه داده شرکت فرآورش در مجتمع پتروشیمی بندرامام، تجهیزات بحرانی از دید تکنیک RCM را از میان مجموعه بزرگی از تأسیسات مجزا کنیم. از طرفی روند فعلی موجود در صنایع مختلف این نکته را اذعان می دارد که برقراری سیستمی با قابلیت ارجاع سریع میزان خرابی های تجهیزات و یا برآورد قابلیت اطمینان آن، از ضروریات هر صنعت است. قابلیت اطمینان در صنایع پتروشیمی با توجه به حجم سرمایه گذاری دارای اهمیّت دو چندان می شود. یکی از سیستم های پر ارزش در نمونه ای از این صنایع، سیستم تبرید پروپان است که برای تفکیک مایعات گازی مورد استفاده قرار می گیرد و توقف عملکرد یا عملکرد بی کیفیت این سیستم می تواند خسارت-های بسیاری در پی داشته باشد و این موضوع بر اهمیّت سیستم تبرید پروپان می افزاید. از سوی دیگر محاسبه قابلیت اطمینان این چنین سیستم هایی بدلیل کمبود برخی از داده های ضروری با دشواری روبرو می باشد. روش شبکه های بیزین روشی بسیار قدرتمند در محاسبه قابلیت اطمینان سیستم های پیچیده است که مکانیزمی مناسب را برای استفاده از نظر خبره و ترکیب