هدف: در سالهای اخیر شواهد چندی، نقش تکوینی برای مایع مغزی-نخاعی قایل شدهاند. در ایـن مطالعـه تـاثیر مـایع مغـزی-نخـاعی جنینی بر توانایی تکثیر و ویژگیهای بنیادی بودن سلولهای پروژنیتور عصبی بررسی شده است. موا د و روشها: در این مطالعه کورتکس جنینهای 15/5روزه رت نژاد ویستار در شرایط استریل جدا و بهروش آنزیمی به سوسپانسـیون سلولی تبدیل گشت. سپس سلولها با تراکم 50الی 100سلول در هر میکرولیتر محیط کشت حاوی مکمل و فاکتور رشد و کشت داده شد. در گروه کنترل فقط از محیط کشت استاندارد استفاده شد در حالیکه گروههای آزمایشـی بـا مـایع مغزی-نخاعی روزهای مختلف جنینی ) 18 ،16و (20به نسبت 10به ) 100حجمی-حجمی( تیمارشدند. شـمارش تعـداد نوروسـفیرها و بیان مارکر ویمنتین جهت بررسی توانایی تکثیر و حالت بنیادی مورد استفاده قرار گرفت. میزان بقای سلولی بـا اسـتفاده از تسـت سنجیده شد. نتایج بدست آمده از طریق آزمون آنالیز واریانس یک طرفه بررسی شد. نتایج : مایع مغزی-نخاعی جنینی روزهای 16و 18تعداد نووروسفیرها و همچنین میزان بقای سلولی را افزایش داد. نتیجه گیری: مایع مغزی-نخاعی جنینی روزهای مختلف جنینی به صورت وابسته به زمان تاثیرات متفاوتی بر تکثیر و بقـای سـلولهـای پروژنیتور عصبی میگذارند. همچنین این مایع حالت بنیادی سلولهای پروژنیتور عصبی را در حالت بنیادی تثبیت میکند
