ازدواج یکی از مهم ترین پدیده های اجتماعی و فرهنگی است که هم از تحولات جوامع تأثیر می پذیرد و هم بر تحولات خانواده تأثیرگذار می باشد . امروزه الگوهای ازدواج تحت تأثیر تغییرات ساختی، تغییر ایده ها و نیز متأثر از جایگاه جوامع در گذار از سنّت به مدرنیته دچار تغییرات چشمگیری شده است. علاوه بر این، در ایران که به لحاظ ساختار سنّی، بخش اعظم جمعیت آن را جوانان و نوجوانان تشکیل می دهند، مطالعه این امر برای سیاست گذاری و برنامه ریزی اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق، تغییرات در ارزش ها و نگرش های مرتبط با ازدواج از طریق مقایسه تشابهات و تفاوت های بین نسلی در نگرش ها در بستر اجتماعی شهر کاشان بررسی شده است. رویکردها و تبیین های نظری ارائه شده در زمینه تغییرات ازدواج و خانواده به دو گروه کلّی تقسیم شده است: گروه اوّل، تأکید بیش تری بر نقش تغییرات ساختاری جامعه در تبیین تغییرات خانواده دارند (تبیین ساختاری). دسته دوّم، بیش تر بر نقش عوامل فرهنگی و تغییر ایده ها در تبیین تغییرات خانواده تأکید می کنند (تبیین ایده ای). روش تحقیق، پیمایشی است. جامعه ی آماری، کلیه دانش آموزان دختر پیش دانشگاهی و مادرانشان است که این برابر با 795 دانش آموز می باشد. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 260 دانش آموز تعیین شد. از آن جا که بررسی جنبه ی تطبیقی دارد، پرسشنامه ها بین مادرانِ دختران نیز توزیع شد. به این ترتیب، حجم نمونه مساوی 520 نفر است. یافته ها نشان می دهد که تفاوتی بین مادران و دختران در نوع انتخاب الگوی ازدواج (خویشاوندی و غیر خویشاوندی) وجود ندارد، ولی بین الگوی ازدواجی مادران و نگرش هایشان نسبت به الگوهای ازدواج دختران تفاوت وجود دارد.
