نظرسنجی ها در کشور در متن تحولات سیاسی اواخر دهه 1370 و نیازهای تحلیلی به مراجعه به افکار عمومی و برآورد آن توسعه پیدا کردند. شکل گیری مرکز افکارسنجی یا ایسپا با تکیه بر این نیاز تحلیلی صورت گرفت و می توان گفت ایده ی اصلی در تاسیس آن تولید داده های اجتماعی کلان بود و مدیریت وقت جهاددانشگاهی و ایسپا به خوبی این خلاء را شناسایی کرده و تمایل داشتند در کنار مزیت جهاددانشگاهی در برخورداری از شعب در اغلب استانها آن را تامین کنند. تجربه ی موفق تاسیس ایسنا و فعالیت ها آن هم به این موضوع کمک کرد. تقریبا در سایر موسسات نظرسنجی مانند آینده و خرد هم همین گرایش دنبال می شد. جدی ترین مصداق این علاقه مندی در اجرای بررسی ارزش ها و نگرش های سیاسی ایرانیان تبلور یافت و البته بررسی های متعدد دیگری نیز با همین هدف انجام شد. اما به مرور در عمل ضرورت کسب درآمد از نظرسنجیها و نیازهای کوتاه مدت به اطلاع از افکار عمومی و ضرورت توجیه این مطالعات و بویژه عملکرد نظرسنجی ها در انتخابات 1376 موجب شد تا نیاز تحلیلی ای که تاسیس ایسپا و سایر موسسات را به دنبال داشت در اولویت دوم قرار گرفته عملاً بررسی های سریع نظرات شهروندان در موضوعات مختلف در اولویت قرار گیرد. این گرایش با دادگاه موسسات نظرسنجی و وقایع پس از آن تثبیت شده و حتی با یک درجه تخفیف نظرسنجی را به ابزاری برای کسب درآمد این موسسات و ورود به موضوعاتی تبدیل کرد که بازتاب عمومی نداشتند. بدین ترتیب فکر می کنم علاقه مندی های تحلیلی در گردآوری داده های کلان و تحلیل پدیده های اجتماعی با اتکاهء به این داده ها تحت تاثیر سرنوشت نظرسنجی های انتخاباتی قرار گرفت و عملاً این ژانر مطالعاتی در کشور کم فروغ شد.
