سنبل ناظری

چکیده: رنگ های مورد استفاده در صنایع مختلف را می توان به دو گروه رنگ های طبیعی و رنگ های مصنوعی تقسیم کرد. رنگدانه های طبیعی به عنوان متابولیت ثانویه توسط برخی میکروارگانیسم ها، گیاهان و جانوران تولید می شوند و به دلیل سلامتی در کاربرد آن ها با رنگ های سنتزی در حال جایگزینی هستند. تولید رنگدانه از میکروارگانیسم ها به دلایلی از جمله رشد سریع و آسان میکروب، سهولت استخراج و تنوع گسترده رنگ، نسبت به سایر منابع زیستی دارای مزایای بیشتری است. در این تحقیق اثر عوامل محیطی دما، pH و کلرید سدیم بر رنگ تولید شده در کشت باکتری های مولد رنگ بررسی شد. نمونه برداری از منابع مختلف خاک و اندام های مختلف نمونه های گیاهی (برگ، ساقه میوه و ریشه)، جمع آوری شده از استان همدان و برخی استان های جنوبی و غربی ایران، انجام شد. نمونه ها در محیط کشت نوترینت آگار کشت داده شدند و باکتری های مولد رنگدانه جدا و خالص شدند. تولید رنگ توسط جدایه ها در محیط کشت های مایع نوترینت براث، لوریا برتانی براث و پپتون براث بررسی گردید. اثر دما (هشت، 28 و 40 درجه سلسیوس)، غلظت های مختلف کلرید سدیم (صفر، 1/0 و یک مول) و pH (2/5، 2/7 و 2/9) بر تولید رنگ در محیط کشت مایع آزمایش شد. ژن rRNA S16 برای شناسایی مولکولی میکروارگانیسم استفاده شد. اسپکتوروفتومتری جهت تعیین طیف رنگ های تولید شده انجام شد. عصاره باکتری توسط GC-MS بررسی گردید. حضور آنزیم های خارج سلولی (آمیلاز، پروتئاز و لیپاز) در جدایه ها آزمایش شد. نتایج نشان داد از 48 جدایه دارای کلنی رنگی، 10 جدایه در واکشت های بعدی توانایی تولید رنگدانه را حفظ کردند. از 10 جدایه، شش جدایه آمیلاز مثبت و چهار جدایه پروتئاز مثبت بودند، فعالیت آنزیمی لیپاز مشاهده نشد. این 10 جدایه کوکسی یا باسیل بوده و دارای کلنی-های مدور با طیف رنگی از زرد، نارنجی، گلبهی تا قهوه ای بودند. از 48 جدایه، فقط یک جدایه در محیط کشت مایع پپتون توانایی تولید رنگ داشت. مطالعات مولکولی نشان داد که این جدایه سودوموناس آئروجینوزا است. این باکتری در محیط کشت مایع پپتون تولید رنگ قهوه ای مایل به قرمز کرد. در تیمارهای دمایی رنگ های آبی و قهوه ای مایل به قرمز، و در تیمارهای کلرید سدیم رنگ های سبز و قهوه ای مایل به قرمز تولید شدند. در تیمارهای pH تنها رنگ قهوه ای مایل به قرمز مشاهده شد. بنظر می رسد، تیماره