سیدسعید موسوی

هدف اصلی این تحقیق ارزیابی اختصاصی روابط بین صفات مرتبط با عملکرد وش، عملکرد دانه و برخی از صفات مهم اگرومورفولوژی در رقم تجاری ورامین، جهت استفاده از این اطلاعات در برنامه های به نژادی درآینده بود. جهت نیل به این هدف، بذور مربوطه در شرایط مطلوب محیطی، در 10 خط دو 1389 کشت - متری در هر بلوک، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 90 گردیدند. صفات ارتفاع بوته، تعداد غوزه در بوته، وزن غوزه در بوته، طول برگ، عرض برگ، تعداد شاخه فرعی در بوته، طول الیاف، محتوای کلروفیل، وزن الیاف، کیل، عملکرد وش و عملکرد پنبه دانه عملکرد ،(r =0/ اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که به ترتیب صفات وزن غوزه ( 97 و طول (r =0/ طول الیاف ( 70 ،(r =0/ عرض برگ ( 77 ،(r =0/ وزن الیاف ( 90 ،(r =0/ پنبه دانه ( 93 داشتند. نتایج رگرسیون گام (p≤ 0/ با عملکرد وش همبستگی مثبت و معنیدار ( 01 (r =0/ برگ ( 66 به گام برای متغیر وابسته عملکرد وش نشان داد که به ترتیب وزن غوزه، وزن الیاف، کیل و تعداد غوزه، به عنوان مؤثرترین صفات، وارد مدل رگرسیونی شدند. نتایج تجزیه علیت نیز بیانگر این بود که صفت 0) بیشترین اثر / 0) و کیل ( 68 / 0) و صفات وزن غوزه ( 69 / وزن غوزه بیشترین اثر مستقیم ( 366 غیرمستقیم (از طریق افزایش وزن فیبر) را بر روی عملکرد وش داشتند. بنابراین وزن غوزه بیشترین اثر را در افزایش عملکرد وش، به طور مستقیم و غیرمستقیم، خواهد داشت و می توان از این صفت جهت افزایش عملکرد وش در برنامه های به نژادی بهره برد. عملکرد وش و کیل هم مهم ترین صفات مؤثر بر افزایش وزن الیاف بودند، به طوری که این دو صفت به ترتیب بیشترین اثر مستقیم و غیرمستقیم را بر وزن الیاف داشتند. در نهایت دو صفت وزن غوزه و عملکرد وش، به عنوان مهم ترین صفات مؤثر بر بهبود عملکرد پنبه دانه در رقم ورامین شناخته شدند.