سیدسعید موسوی

شدت انتخاب، میزان وراثتپذیری و تنوع فنوتیپی، سه عامل مهم مؤثر در پاسخ به گزینش برای هر صفت میباشند. برای اینمنظور، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار جهت شناسایی صففات مفؤثر بفر عملکفرد و برآورد وراثتپذیری و تنوع ژنتیکی این صفات در 20 ژنوتیپ نخود )شامل 18 لاین امید بخش و دو رقفم شفاهد در سفا زراعی 92 - 1391 تحت شرایط دیم انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپها برای کلیه صفات دارای تفاوت معنیدار ) P<0.01 بودند که این بیانگر تنوع قابلتوجه آنها از نظر این صفات، بهویژه صففت عملکفرد دانفه بفود. نتفایج مقایسه میانگین عملکرد دانه نشان داد که بهترتیب ژنوتیپهای 1 ، 17 و 7 کمترین و ژنوتیپهفا ی 13 ، 3 و 19 بیشفترین عملکرد دانه را دارا بودند. نتایج بهدستآمده بیانگر این بود که بهطورکلی لاینهای مطلوب با عملکفرد بفالا دارای مقفادیر بالاتری از صفات زیستتوده، تعداد غلاف در بوته، تعداد بذر در بوته و محتواب آب نسبی بودند، درحالیکه بهطفور نسفبی تعداد شاخههای اصلی در بوته کمتری داشتند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه با صفات زیستتوده، تعداد غلاف در بوتفه، تعداد بذر در بوته و محتوای آب نسبی همبستگی مثبفت و بفا صففت تعفداد شفاخه اصفلی در بوتفه همبسفتگی منففی و معنیداری داشت. نتایج تجزیه رگرسیون گامبهگام نیز بیانگر این بود که مهمترین صففت تأثیرگفذار بفر عملکفرد دانفه در شرایط دیم بهترتیب شامل زیستتوده، شاخص برداشت و تعداد غلاف در بوته بودند که 73 / 98 درصفد تغییفرات عملکفرد دانه را توجیه کردند. بالاترین میزان وراثتپذیری بهترتیب مربوط به صفات وزن صد دانه، عملکرد زیستتفوده و عملکفرد دانه و کمترین وراثتپذیری مربوط به صفات روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، روز تا گلدهی و تعداد غلاف در بوته بود. نتفایج نشان داد که بیشترین تغییرات ژنوتیپی مربوط به صفات وزن صد دانه، زیستتوده و عملکرد دانفه بفود و کمتفرین مقفدار تغییرات ژنوتیپی هم مربوط به صفات روز تا رسیدگی، روز تا 50 درصد غلافدهی و روز تا گلدهی بود. در واقع این نتیجفه بیانگر تنوع زیاد و کم این ژنوتیپها بهترتیب برای این صفات بود. نتایج تجزیه علیت نشان داد که صفت زیستتوده دارای بیشترین اثر مستقیم مثبت و صفت تعداد غلاف در بوته هم )از طریق افزایش زیستتوده دارای بیشترین اثر غیرمسفتقیم بر روی عملکرد دانه بودند و بهعنوان مطلوبترین صفا