دوره ی هخامنشی یکی از اعصار طلایی فرهنگ و تمدن ایرانی است که در آن هنر و معماری اعتا پیدا می کند. در این دور هی معماری هخامنشی با تکی هبر میراث سایر تمد نهای باستان، به ترکیبی نوین و پیشرفته در استفاده از پیمون دس تیافت که پیش از آن، هرگز مشاهده نشده بود؛ و آن مشتم لبر استفاده از شبک هبندی پنهان و خشت ب هعنوان پیمون است. متأسفانه ابهامات اساسی در ارتباط با شکل گیری و سیر تحول و تغییرات پیمون معماری دور ههای مختلف تاریخی ایران وجود دارد. تمرکز این پژوهش برروی مطالع هی روشمند نظام پیمون در معماری هخامنشی تخ تجمشید است. روش تحقیق این پژوهش توصیفیِ تاریخی-تحلیلی است که جم عآوری اطلاعات آن با استفاده از اسناد و نقشه های کتابخان های، مشاهده و ثبت میدانی و روش تحلیل و آنالیز اطلاعات هم به کمک نر مافزار مَتلب و اتوکد صورت گرفته است. این پژوهش در راستای پاسخ به پرسش هایی ه مچون: مبانی شکل گیری نظام پیمون هخامنشی، میزان تأثیرپذیری معماری این دوره از نظا مهای رایج پیمون و بررسی پیمون رایج در دو کاخ آپادانا و صدستون م یباشد. نتایج حاصل از بررسی ها، نشان م یدهد که اساس نظام پیمون هخامنشی بر پای هی پیمون خشتی و ابعاد استاندارد خش تهای متداول این دوره ) 33×33×13 سانتی متری( شک لگرفته است؛ همچنین، این نظام تح تتأثیر نظام پیمون خشتی رایج در بابل و نیز متأثر از واحدهای انداز هگیری طول در یونان بوده است. پیمون رایج در این دو کاخ «ذراع شاهی » و «ذراع » است که در ارتباط مستقیم با کاربری کاخ ها مورد استفاده بوده است. نظام پیمون در معماری تخ تجمشید سنتی ترکیبی از پیمون خشتی بابلی و واحدهای انداز هگیری یونانی است. این نظام به کمک روش شبکه بندی مصری برروی پان اجرا شده است و سنتی کاماً ترکیبی، اما مستقل از سایر نظا مهای پیمون است.برآیند این تحقیق، هرگونه مطالعات پیشین در زمین هی پیمون هخامنشی توسط مایکل رف و فردریش کرفتر را مردود م یشمارد.
