چکیده: منطقه مورد مطالعه بخشی از جاده میاندوآب - کرمانشاه به طول 5 کیلومتراست. با توجه به حجم بالای تردد، این مسیر از جمله راه های مهم کشور محسوب می شود. متأسفانه در امتداد این جاده شاهد وقع لغزش و ریزش هستیم، که بررسی علل وقوع و پایدارسازی آنها در این مسیر بسیار ضروری می باشد. برای این منظور مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی بر روی شش ترانشه سنگی صورت گرفته و پس از انجام تحلیل پایداری، روش هایی برای پایدارسازی این ترانشه ها ارائه شده است. در این راستا، مطالعات صحرایی شامل برداشت درزه ها، تعیین مقدار شیب و ارتفاع ترانشه ها و آزمایش چکش اشمیت انجام شده است. سپس مطالعات آزمایشگاهی شامل مطالعات سنگ شناسی (بررسی مقاطع نازک)، ویژگی های فیزیکی (تخلخل، دانسیته، دوام پذیری) و خصوصیات مکانیکی (شاخص بارنقطه ای، برش مستقیم و غیره) بر اساس استاندارهای ISRM & ASTM انجام گرفته است. در این پژوهش، پایداری ترانشه ها بر اساس روش ها ی مختلف مانند تحلیل سینماتیکی و تحلیل های تجربی و تعادل حدی مورد بررسی قرار گرفته است. تحلیل-های سینماتیکی با نرم افزار Dips نشان می دهدکه در ایستگاه اول پتانسیل وقوع گسیختگی صفحه ای و گوه ای کوچک مقیاس، در ایستگاه دوم افتادن قطعات سنگی، درایستگاه سوم واژگونی بلوکی، در ایستگاه چهارم گسیختگی گوه ای و صفحه ای، در ایستگاه پنجم گسیختگی صفحه ای و واژگونی و در ایستگاه ششم واژگونی بلوکی رخ می دهند. همچنین در این پژوهش برای تحلیل پایداری ترانشه ها به روش تجربی از روش-های مختلفی مانند امتیاز توده شیب (SMR) استفاده شده است. همچنین نتایج آزمایش شاخص بار نقطه ای نشان می دهد که سنگ های ایستگاه اول و ششم، طبق طبقه بندی بنیاوسکی داری مقاومت پایین، سنگ-های ایستگاه های سوم و چهارم و پنجم دارای مقاومت متوسط و سنگ های ایستگاه دوم دارای مقاومت بالا می باشند. در این راستا برای تحلیل پایداری شیب ها به روش تعادل حدی، برای گسیختگی صفحه ای و گوه-ای از نرم افزار Swedge استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار Swedge شیب های این مسیر ناپایدار هستند و دارای ضریب اطمینان کمتر از یک می باشند. عوامل موثر بر ناپایداری ترانشه های سنگی در منطقه مورد مطالعه شامل زمین ساخت، وضعیت ناپیوستگی ها، سنگ شناسی، هوازدگی، شیب توپوگرافی و فعالیت های مهندسی می باشند.
