سیدداود محمدی کهنگی

برای احداث سازه های مهندسی و یا پروژه های خاکی تعیین پارامترهای مهندسی خاک از ضروریات است. با توجه به هزینه و زمان بری آزمون های آزمایشگاهی و همچنین مشکلات نمونه برداری، مهندسان ژئوتکنیک استفاده آزمایش های برجا را پیشنهاد نموده اند. یکی از آزمایش های برجا ابزار نفوذسنج دینامیکی می باشد. نفوذسنج ها یا کاوشگرهای دینامیکی، ابزارهای ساده ای هستند که در بسیاری از کشورها توسعه یافته و برای تخمین پارامترهای مهندسی خاک ها به ویژه خاک های ماسه ای، مورد استفاده قرار می گیرند. در این پژوهش، تاثیر برخی از پارامترهای زمین شناسی خاک های ماسه ای بر نتایج آزمایش های نفوذسنج دینامیکی سبک مطالعه شده است. مطالعات دفتری برای شناسایی مناطق مستعد برای تهیه ماسه گردشده و زاویه دار تمیز صورت گرفت و منطقه بندریگ کاشان و منطقه قوزان همدان به ترتیب برای تهیه ماسه گرد شده و ماسه زاویه دار انتخاب گردید. سپس خواص فیزیکی و مکانیکی هر دو نوع خاک ماسه ای تعیین گردید. در گام نخست، دستگاه بارش ماسه برای هر دو نوع خاک ماسه ای کالیبره شد. نتایج کالیبراسیون برای خاک ماسه ای گردشده نشان می دهد، دستگاه بارش ماسه قادر به ساخت نمونه خاک با دانسیته نسبی 63/20 تا 54/85 درصد است. در این راستا، این بازه برای نمونه خاک ماسه ای زاویه دار از 40/42 تا 21/70 درصد تغییر می کند. با بررسی تاثیر ارتفاع بارش بر وزن واحد حجم مشخص گردید که در مجموع برای ارتفاع بارش های بیش از 500 میلی متر، تغییرات محسوسی در وزن واحد حجم به وجود نمی آید. ضریب تغییرات (Cv) نتایج حاصل از آزمایش های نفوذسنجی دینامیکی نشان می دهد که در خاک ماسه ای گردشده با دانسیته نسبی 85-70 درصد، وزنه 5/2 کیلوگرم بهترین نتایج را به دست می دهد. همچنین با توجه به ضریب تغییرات بدست آمده، برای انجام آزمایش نفوذسنجی دینامیکی در خاک ماسه ای گردشده با دانسیته 100-85 درصد، وزنه 5/2 و 5 کیلوگرم بهترین نتایج را بدست می دهند. بررسی رابطه بین دانسیته نسبی و شاخص نشان می دهد که از بین روابط بدست آمده برای زوایای مخروط نوک30، 60، 90 و 120 درجه، رابطه به دست آمده برای مخروط نوک 60 و 120 درجه، بالاترین ضریب تعیین را دارد. مطالعه ارتباط بین زاویه اصطکاک داخلی و شاخص نشان داد که رابطه بدست آمده برای مخروط نوک 60 درجه و 30 درجه بالاترین ضریب تعیین را نشان می دهد. همچنین با بررس