سهیلا میرزائی

قارچ Botrytis cinerea عامل کپک خاکستری از عوامل مهم بیماریزای گیاهی است که سالانه خسارت زیادی را به محصولات گلخانه ای و گیاهان زینتی وارد می کند. در بهار سال 1396 با مراجعه به گلخانه های گیاهان زینتی در همدان، گیاهان آلوئه ورا و گل حنا دارای علائم جمع آوری گردید. علائم به صورت لکه های آبسوخته تا قهوه ای روی برگهای آلوئه ورا و گلبرگ های گل حنا مشاهده شد. بافت آلوده با استفاده از هیپوکلریت سدیم 5/0 درصد ضدعفونی و جداسازی قارچ با کشت روی محیط PDA انجام شد. خالص سازی قارچ نیز به روش تک اسپور صورت گرفت. پرگنه قارچ روی محیط PDA در دمای 22 درجه سانتی گراد و در شرایط روشنایی به رنگ سفید مایل به خاکستری مشاهده گردید. کنیدیوم ها بی رنگ، بیضوی تا تخم مرغی و اندازه آنها 5/10 ×3/7 میکرومتر بود. سختینه های 2-1 میلیمتری در سراسر محیط کشت جدایه های به دست آمده از آلوئه ورا تولید شد. خصوصیات ریخت شناختی با قارچ B. cinerea منطبق بود. جهت تایید شناسایی ریخت شناختی، از پرایمر NEP+/- و رابطه میزبانی بهره گرفته شد. PCR با پرایمر NEP منجر به تکثیر باند 835 جفت بازی مربوط به B. cinerea گردید. آزمون بیماریزایی با قرار دادن پلاگ هایی از محیط کشت حاوی قارچ روی برگهای بریده گیاهان میزبان و برگ انگور انجام شد. از محیط PDA به عنوان شاهد استفاده گردید. سه روز بعد از مایه زنی، علائم بیماری به صورت لکه های قهوه ای روی برگهای آلوئه ورا، گل حنا و انگور مشاهده شد. قارچ از بافت های آلوده مجددا جداسازی و خصوصیات ریخت-شناختی آن بررسی شد که منطبق بر خصوصیات جدایه های اولیه بود. بر اساس اطلاعات ما، این نخستین گزارش از B. cinerea sensu lato روی آلوئه ورا در دنیا و گل حنا در ایران است.