الفرج بعد الشده از جمله آثار روایی است که بخش عظیمی از فرهنگ و ادب عامه کهن را احیا می‌کند. این کتاب مشتمل بر حکایت‌های عامه بسیاری است در قالب چهارده باب که در آن بیش از دویست سرگذشت زندگی انسان‌های گرفتار در قالب داستان با مضامینی اخلاقی به تصویر کشیده شده است که در مهلکه‌های زندگی هریک با توکل به خدا رستگار شده‌اند. دهستانی به خاطر ترجمه الفرج بعد الشده از شهرت بالایی برخوردار است. امروزه با گسترش مطالعات ترجمه، نقد ترجمه در صدد است که ترجمه را نسبت به متن اصلی ارزیابی کند و کیفیت آن‌را بسنجد و نیز به نحوه عملکرد مترجم در ترجمه پی ببرد. یکی از الگوهای متناسب نقد ترجمه الگوی کاتارینا رایس می‌باشد که کمتر مورد عنایت پژوهشگران واقع شده است. با توجه به جامعیت تکنیک‌های نقد ترجمه در الگوی کاتارینا رایس نسبت به سایر مدل‌های ترجمه، پژوهش حاضر می‌تواند ضمن تطبیق الگوی مورد نظر رایس، تحلیل جامعی از ترجمه فارسی کتاب الفرج بعد الشده از دو منظر زبان‌شناختی و فرازبانی ارائه نماید؛ چرا که اختلاف ساختمانی دو زبان قطعا در فرآیند ترجمه چشمگیر و غیرقابل انکار است و این مساله در پژوهش‌های ترجمه و مطالعات زبان‌شناسی می‌تواند مفید واقع شود. با توجه به گستردگی حجم کتاب، باب اول آن به عنوان پیکرۀ پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. برآیند پژوهش نشان داد که ترجمه دهستانی ترجمه‌ای اقتباسی از «الفرج بعد الشده» است. مترجم با کاربست معادل‌های همسو با زبان مقصد و ایجاد تغییرات معنایی شامل کاهش، افزایش و حذف زبان ترجمه را طبیعی نموده است. در تطبیق ترجمه او با نظریه کاتارینا رایس نیز مشخص شد مترجم محتوا محوری را نقش غالب زبان مقصد درنظر گرفته است.
