سیدمهدی مسبوق

چکیده: کشورهای اسلامی علی رغم تفاوت در زبان و فرهنگ، به دلیل وجوه مشترک و نزدیک بودن به همدیگر از لحاظ موقعیت جغرافیایی، همواره تلاش داشته اند با هم در ارتباط باشند و در زمان های مختلف و به مرور این پیوندها و مراودات را گسترش و در حفظ آن تلاش کنند. پیش از ظهور اسلام و در دوران جاهلی کمابیش این ارتباط وجود داشته، اما با ظهور اسلام، و گرویدن بسیاری از ایرانی ها به دین مبین اسلام، پیوندی محکم تر از قبل میان کشور ایران و کشورهای عربی ایجاد شد. نویسندگان، ادیبان و مؤرخان از این مسئله هیچ گاه غافل نبوده اند و صلح و جنگ میان این ملت ها همواره از مسائل چالش برانگیز و موضوعات مطرح نوشته های آنان بوده و هست. عبدالوهاب عزّام (زاده 1894 - درگذشت 1959)، شاعر، متفکر، مترجم، دیپلمات و استاد ادبیات در دانشگاه قاهره بود؛ وی توجه ویژه ای به تاریخ به ویژه پیوند میان ایران و عرب ها از خود نشان داده است و از این رو کتاب های پرشماری در این راستا به رشته تحریر درآورده است که از جمله آن ها کتاب ارزشمند تاریخی وی «الصلات بین العرب و الفرس وآدابهما فی الجاهلیه والإسلام » می باشد. از دیرباز یکی از دغدغه های انسان، کشف راهی مناسب برای ارتباط برقرار کردن با سایر اقوام و فرهنگ ها بوده است. در ادوار مختلف، و همزمان با مدرنیته شدن زندگی بشر، چگونگی ارتباط و تعامل میان انسان ها نیز دگرگون شد. ترجمه همان ابزار مناسبی است که به واسطه آن، می توان با فرهنگ سایر ملل مختلف آشنا شد. در دو قرن اخیر، مسئله ترجمه و انتقال مفاهیم از فرهنگی به فرهنگ دیگر، از اهمیت ویژه ای برخوردار شد و نظریه پردازان مطرحی پا در این عرصه نهادند. یوجین نایدا نظریه پرداز و زبانشناس مطرح آمریکایی ترجمه را به دو دسته «صوری» و «پویا» تقسیم می کند. در ترجمه صوری، مترجم به واژگان زبان مبدأ متعهد می ماند و تلاش می کند با ترجمه واژه به واژه، مفهوم را به مقصد برساند در حالی که در ترجمه پویای نایدا، آنچه که از اهمیت ویژه ای برخوردار است چگونگی انتقال پیام به مخاطب است و مترجم سعی می کند با ارائه ترجمه ای پویا در راستای حفظ تاثیرگذاری فرهنگ زبان مبدأ بر مخاطبان زبان مقصد گام نهد. از اهداف بارز و اصلی این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده، معرفی کتاب «الصلات بین العرب و الفرس وآدابهما فی الجاهلیه والإسلام» اثر عبدالوهاب عزّامی و برگرد