صفر معروفی

چکیده: با توجه به دشواری تهیه داده های برف سنجی بصورت میدانی، سنجش از دور به عنوان یک راه حل سریع و مقرون به صرفه در تهیه این داده ها و ارائه آنها به مدل های اقلیمی شناخته شده است. هدف از این مطالعه برآورد و شبیه سازی سطوح برفی بر اساس شرایط تغییر یافته اقلیمی و اطلاعات ماهواره ای اصلاح شده، به منظور افزایش دقت مدل های هیدرولوژیکی در برآورد سطوح مربوطه و ارزیابی مدل های مذکور می باشد. در این خصوص از مدل های SRM و CA براساس الگوهای سناریوهای اقلیمی IPCC مبتنی بر داده های میدانی و تصاویر ماهواره ای استفاده گردید. یکی از مشکلات استفاده از داده های ماهواره ای در برف سنجی، وجود پدیده ابرناکی در تصاویر آنها است که موجب گسستگی زمانی- مکانی داده ها، و در نتیجه کاهش کارایی آنها می شود. در این تحقیق، به منظور ارائه چارچوب مناسبی برای حذف اثر ابرناکی در تصاویر ماهواره ای، با استفاده از داده های زمینی مربوط به عمق برف، متوسط دما و بارش روزانه در ایستگاه های برف سنجی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و بخش غربی حوضه آبریز دریاچه مازندران، تصاویر روزانه MOD10A1 سنجنده مودیس، در دو مرحله بصورت زمانی- مکانی مورد پردازش قرار گرفتند. نتایج مدل رگرسیون خطی چندمتغیره نشان داد که مقادیر شاخص تفاضلی نرمال شده برف (NDSI) با داده های زمینی ایستگاه های برف سنجی موجود، همبستگی بالا (047/0=RMSE (بی بعد) و 85/0=r) دارد. بر همین اساس مناطق پوشیده شده با ابرناکی در تصاویر مودیس با مقادیر حاصل از مدل جایگزین شدند. در مرحله دوم، با کمک روش های زمین آماری و با لحاظ کردن موقعیت مکانی هر پیکسل، مقادیر جدید NDSI محاسبه شد. با بررسی رابطه بین NDSI و میزان بارش تجمعی برف در بازه زمانی دی تا اسفند ماه سال 1397 مشخص شد که جایگزینی تصاویر ماهواره ای اولیه با تصاویر تصحیح شده موجب افزایش ضریب تبیین (R2) از 63/0 به 81/0 شده است. این امر نشان دهنده بهبود دقت در برف سنجی ماهواره ای با استفاده از روش حاضر است. سپس در مدل ریزمقیاس نمایی LARS-WG توسط مدل HadGEM2-ES به پیش بینی دما و بارش روزانه توسط سناریوهای RCP8.5 و RCP2.6 پرداخته شد. نتایج نشان داد با توجه به افزایش دما و کاهش بارش، هوا در دوره های آینده گرم تر شده و شاهد کاهش مقدار امواج سرمایی خواهیم بود که این افزایش دما و کاهش بارش برای سناریو RCP8.5 بیشتر بوده