چکیده: ورود آلاینده های رنگی، فلزات سنگین و سموم به منابع آب اثرات زیان باری بر سلامت انسان و محیط زیست دارد. در سالیان اخیر روش های جذب سطحی با استفاده از جاذب های طبیعی و سنتزی جهت حذف آلاینده ها از منابع آب استفاده فراوان پیدا کرده است. گیاه شنگ و کاکل ذرت طبیعی (خام) به عنوان جاذب زیستی و پلیمر پلی آکریل آمین شبکه ای به عنوان جاذب سنتزی می تواند در حذف آلاینده های فیزیکی و شیمیایی از محیط های آبی موثر باشند. هدف از کار تحقیقاتی حاضر، حذف رنگ کریستال ویولت به وسیله گیاه شنگ و حذف فلز سرب به وسیله کاکل ذرت به عنوان بیوجاذب هایی ارزان قیمت و همچنین حذف سم پروپارژیت و آندوسولفان با استفاده از پلیمر پلی آکریل آمین شبکه ای از آب های آلوده در شرایط آزمایشگاهی است. در این تحقیق، اثر متغیرهای اثرگذار از جمله اثر pH، زمان تماس واکنش، مقدار جاذب و غلظت اولیه در کارایی حذف رنگ کریستال ویولت، فلز سرب و سم پروپارژیت و آندوسولفان از آب های آلوده مورد بررسی قرار گرفت. داده های بدست آمده با ایزوترم های لانگمیر، فروندلیچ و تمکین و سینتیک های واکنش شبه درجه اول، دوم، انتشار درون ذره ای و الویچ برازش داده شدند. آنالیز داده ها و رسم نمودارها با استفاده از برنامه اکسل و ضریب همبستگی انجام شد. بر اساس این نتایج، در روش جذب سطحی با استفاده از گیاه شنگ و کاکل ذرت، با افزایش pH تا محدوده خنثی، کاهش غلظت، افزایش زمان تماس و مقدار جاذب راندمان حذف افزایش می یابد. در مورد پلیمر سنتزی با افزایش مقدار جاذب و کاهش غلظت سموم راندمان افزایش می یابد. برای هر سه جاذب به ترتیب ایزوترم فروندلیچ، لانگمیر و لانگمیر تطابق بهتری با داده های تجربی داشت و با استفاده از این مدل ها ماکزیمم ظرفیت جذب mg/g 94/212 برای شنگ، mg/g 24/78 برای کاکل ذرت، mg/g 11/294 وmg/g 55/555 برای پلیمر به منظور حذف پروپارژیت و آندوسولفان به دست آمد. سینتک جذب کلیه واکنش ها سریع و کمتر از دو ساعت محاسبه شد. همچنین نتایج نشان دادند که سینتیک جذب از معادله شبه درجه دوم برای هر سه گروه آلاینده مطابقت بیشتری دارد (99/0 R2=). ماکزیمم ظرفیت جذب جاذب های تهیه شده در حذف رنگ کریستال ویولت، فلز سرب و سموم پروپارژیت و آندوسولفان از محیط آبی و سینتیک سریع کلیه واکنش ها، نشان داد که می توان از این جاذب های طبیعی و سنتزی در فرآیند تصفیه استف