یکی از آثار و نتایج آلودگی هوا، پدیده باران اسیدی می باشد. باران های اسیدی بدترین نوع آلودگی خاک محسوب می شوند، چرا که در وهله ی اول باعث از بین رفتن پوشش جنگلی و در وهله ی دوم باعث آلودگی منابع آب در حد وسیع می گردد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بارش های اسیدی و قلیایی بر ویژگی های خاک و تولید رسوب خاک های مختلف توسط شبیه-ساز باران در محوطه فضای باز گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال 1393 انجام پذیرفت. به منظور انجام این پژوهش، از دستگاه شبیه ساز بارانی به ارتفاعm 2 ساخته شده در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا استفاده گردید. آزمایش شبیه سازی باران با دو شدت (mm/hr 42 و mm/hr 56) و چهار pH (5/4 و 5/5) و (8/7 و 3/8) به ترتیب مربوط به بارش های اسیدی و قلیایی در کرت هایی با دو بافت خاک متفاوت (سبک و سنگین) انجام شد. ابعاد هر کرت نیز 2×5/1 متر مربع در نظر گرفته شد. پس از هر شبیه سازی باران، رواناب و زه آب خروجی از زه کش ها جمع آوری گردید و از خاک هر کرت در عمق 20-0 سانتیمتر نمونه برداری شد. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه مقادیر فلزات سنگین (روی، مس، آهن، منگنز، نیکل، سرب و کادمیم) اندازه گیری شد. همچنین در هر آزمایش از رواناب حاوی رسوب کرت ها نمونه برداری گردید و حجم رواناب تولیدی بر حسب لیتر و غلظت رسوبات بر حسب گرم بر لیتر محاسبه شد. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت (16 تیمار×3 تکرار). تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار 2/9 SAS انجام شد و تمامی نمودارها در محیط نرم افزار Excel رسم گردید. نتایج نشان داد اثر بافت خاک بر کلیه فلزات موجود در خاک معنی دار، ولی بر عناصر سنگین موجود در رواناب و زه آب غیرمعنی دار بود. با افزایش شدت بارش غلظت کلیه عناصر موجود در زه آب به جز مس به طور معنی داری افزایش یافت. همچنین با افزایش اسیدیته تغییرات روی و مس خاک به صورت کاهشی ولی در خصوص سرب به صورت افزایشی بود. اثر سه فاکتور بافت خاک، pH و شدت بارش بر مقادیر حجم رواناب و غلظت رسوب معنی دار شد. ضمناً در کلیه تیمارها با افزایش pH میزان حجم رواناب و غلظت رسوب کاهش یافت ولی افزایش شدت بارندگی باعث افزایش مقادیر مذکور گردید.
