سعید گوهری

چکیده: شبکه کانال، ترکیبی از یک کانال اصلی و تعدادی انشعاب است. هیدرودینامیک تقاطعات بسیار پیچیده است و بسیاری از پارامتر ها از قبیل نسبت جریان، زاویه اتصال، هندسه کانال، شیب طولی و مقاوت بستر روی جریان در اینجا اثر گذار می-باشد. در بیشتر مواقع در رودخانه های طبیعی مرزهای کانال سست هستند و جریان آب می تواند باعث فرسایش بستر و دیواره ها شود.بنابراین مطالعه الگوی جریان میتواند به پیش بینی تغییرات شکل بستر در مجاری رسوبی کمک کند. در این مطالعه تأثیر نسبت دبی جریان در زاویه اتصال 90 درجه کانال فرعی به کانال اصلی برای پنج نسبت دبی بر الگوی جریان با استفاده از مدل عددی فلوتری دی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که پارامتر مذکور اثر بسزایی بر تغییرات الگوی جریان داشته است. در نزدیک کف کانال (014/0 = Z*) و به ازای نسبت دبی جریان 917/0=*Q کمینه ابعاد ناحیه جدایی جریان رخ داده و ابعاد این ناحیه به صفر میرسد. بیشترین ابعاد ناحیه جدایی جریان نیز به ازای نسبت دبی جریان 917/0=*Q در نزدیک سطح (285/0 = Z*) مشاهده میشود. با افزایش نسبت دبی طول و عرض ناحیه جدایی جریان کاهش مییابد و در نسبتهای دبی بالا ناحیه جدایی جریان ناپدید میشود. افزایش مقدار نسبت دبی جریان، بطور خطی ابعاد ناحیه جدایی جریان را کاهش میدهد. با افزایش نسبت دبی، جریان یکنواختی در بعد از تقاطع در کانال اصلی رخ میدهد که ابعاد ناحیه جدایی جریان کاهش مییابد. با افزایش نسبت دبی، تغییرات ابعاد ناحیه جدایی در کف نسبت به سطح ناچیز بوده و همچنین طول ناحیه جدایی جریان در سطح نسبت به کف کانال افزایش قابل ملاحظه ای دارد.