هدف پژوهش حاضر ، با توجه به اینکه افزایش تعداد اجاره نشینی ها در کشور ، نرخ اجاره بها از اهمیت شایانی برخوردار است.، زیرا بخش عمده ای از هزینه اجاره نشین ها به هزینه اجاره بها اختصاص دارد. هدف از این پژوهش اثر شوک نرخ اجاره بها بر روی قیمت مسکن در مراکز استان ها در ایران در بازه زمانی 1396-1370 است. برای این منظور اطلاعات و ارقام موضوع پژوهش، بر اساس مدل خود رگرسیون خود برداری از سال 1370 تا 1396 از وبگاه مرکز آمار ایران و بانک مرکزی ایران جمع آوری شده و به روش اقتصاد سنجی مدل VAR برآورد شده و تجزیه تحلیل می گردد. نتایج تخمین پژوهش حاضر بدین گونه می باشد که نسبت قیمت مسکن به نرخ اجاره بها می تواند به عنوان یک شاخص مناسب در ارزیابی بازار اجاره مسکن استفاده شود. هرگاه نسبت قیمت به اجاره کاهش یابد و به کمترین حد ممکن برسد، این پیام به فعالان مسکن اعلان می شود که زمینه رشد قیمت مسکن و نرخ اجاره وجود دارد. در مقابل هرگاه نسبت مذکور افزایش می یابد و به سقف متعارف نزدیک می شود، نشان از این واقعیت دارد که زمان کاهش قیمت واقعی مسکن و اجاره فرا رسیده و دیگر جایی برای رشد آن وجود ندارد. در این مطالعه علاوه بر نرخ اجاره بها، درآمد سرانه، نرخ جمعیت و نقدینگی اثر مثبت و معنادار بر قیمت مسکن داشته است.
