«حق تعیین سرنوشت»، حقی مقدس و آرمانی بزرگ برای تمامی ملت ها و جوامع انسانی بوده و هست که در طول تاریخ، بسیاری از انسانها در مسیر تحقق آن، جان خود را از دست داده و یا محنت و رنجِ حبس را به جان خریده اند. این کتاب، حاصل پانزده سال تحقیق و پژوهش در این حوزه است. در طول ده سال اخیر، نزدیک به ده مقاله ی علمی-پژوهشی، علمی-ترویجی و همایشی در حوزه حق تعیین سرنوشت به قلم نویسنده به رشته ی تحریر درآمده و در مجلات علمی کشور منتشر شده است. غالب آن مقالات به بررسی جنبه ی خارجی حق تعیین سرنوشت در دو حوزه استعماری و غیراستعماری اختصاص داشت. دفتر اول این کتاب به جنبه ی خارجی حق تعیین سرنوشت و دفتر دوم به بررسی جنبه ی داخلی این حق اختصاص دارد. دلیلِ اولویت بخشی به جنبه ی خارجی این حق آن است که مبارزه ی ملت ها در برابر سلطه خارجی، همواره برای آنها نسبت به مبارزه با استبداد داخلی، از اولویت برخوردار بوده است. در نظام موضوعه حقوق بین الملل نیز همین برتری و توجه به جنبه ی خارجی حق تعیین سرنوشت، همواره مشهود و بارز بوده است. با تمامی اینها به ویژه در سه دهه اخیر، توجه به جنبه های داخلی این حق نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار شده و ارتباط نزدیکی میان بهره مندی از دو جنبه ی داخلی و خارجی حق تعیین سرنوشت برقرار شده است.