یکی از شیوه های یافتن معانی دقیق واژه، استفاده از روابط همنشینی و جانشینی درون ساختار زبانی است. این روش بر نظریه ی ساختارگرایی استوار است. بدون شک کاربرد این روش در مطالعه و فهم قرآن که دارای لایه های پیچیده معنایی است، نقش عمده ای ایفا می-نماید. مطالعه ی حاضر با هدف تبیین وکشف مولفه های معنایی «حمیم» در قرآن کریم با بررسی روابط همنشینی و جانشینی انجام شده و تلاش شده است نقش واژگان همنشین و جانشین در کشف معنای "حمیم" بررسی شود و مؤلفه های معنایی «حمیم» با توجه به واژگان جانشین و همنشین تعیین شوند. نتایج این مقاله که با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده، نشان داده است که مهمترین مولفه های معنایی واژه "حمیم" عبارت اند از اختصاص به حوزه ی عذاب، مایع بودن، دردناک و خشن بودن، ذوب کنندگی، مهلک بودن، ازبین بردن اعضا، و حرارت زیاد.
