در دنیای مدرن و به ویژه سال های اخیر صنایع کوچک و متوسط نقش مهمی در متغیرهای مانند رشد اقتصادی، رقابت و حل و فصل بحران بیکاری داشته اند. این مقاله باهدف تدوین یک مدل ساختاری تفسیری با استفاده از دو روش ISM و DEMATEL به بررسی نقش متغیرهای تأثیرگذار در ارتقای قابلیت های صنایع کوچک و متوسط در صنایع استان کردستان پرداخته است. بر اساس بررسی مقالات، متون، منابع مرتبط، و نظرخبرگان ازطریق پرسشنامه وتحلیل مقایسه ای داده ها، درمجموع 20 عامل مهم و موثر، شاخص های مرتبط برای ارتقای قابلیت های پویا در صنایع کوچک ومتوسط شناسایی شد.جامعه آماری این پژوهش کلیه خبرگان و صنعتگران مسلط به موضوع تحقیق بود که در نهایت جهت شناسایی وتحلیل عوامل،15 نفراز کارشناسان و مهندسین صنعتی همکاری نمودند. تحلیل مدل ساختاری نشان دادکه متغیر سیاست ها، قوانین ومقررات دولتی به عنوان سنگ زیربنای مدل عمل می کند و در دسته متغیرهای مستقل قرار می گیرد و دارای قدرت هدایت بالا و شدت وابستگی پایین است و برای شروع ارتقای قابلیت های پویا باید در مرحله اول روی آنها تاکید کرد ویازده متغیردردسته متغیرهای ارتباط یا متصل هستندکه دارای قدرت هدایت و وابستگی بالا هستند و هرنوع تغییر درآنان می تواند سایر عوامل را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین درتحلیل مقایسه ای روش دیماتل متغیر فرهنگ صنعتی سازی به عنوان اثرگذارترین عامل تعیین شد.
