رضا موحدی

این پژوهش به بررسی اثربخشی طرح جهش تولید در دیمزارها با تأکید بر فعالیت‌های آموزشی ترویجی در شهرستان همدان پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق مورد استفاده پیمایشی-توصیفی است. جامعه آماری شامل 5168 کشاورز شهرستان همدان بوده که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه 203نفر محاسبه شد. داده‌ها از طریق پرسشنامه محقق‌ساخته جمع‌آوری گردید و برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی وPLS استفاده شد. نتایج نشان داد که طرح جهش تولید تأثیر مثبتی بر افزایش درآمد کشاورزان و سطح زیر کشت گندم دیم داشته است. به‌ویژه، آموزش و ترویج در این طرح به عنوان عاملی مؤثر در بهبود عملکرد کشاورزان شناخته شد. موانع اجرای این طرح شامل کمبود تسهیلات، ضعف در بیمه محصولات و شرایط تحریم بودند. همچنین، عوامل آموزشی-ترویجی و فردی نیز به عنوان عوامل کلیدی در موفقیت طرح شناسایی شدند. به طورکلی، این پژوهش نشان می‌دهد که طرح جهش تولید تأثیر مثبتی بر عملکرد کشاورزی دیم دارد، اما برای دستیابی به نتایج بهتر نیاز به توجه ویژه به عوامل آموزشی، ترویجی و موانع موجود است. پیشنهاد می‌شود که برنامه‌های آموزشی و ترویجی با توجه به نیازها و ویژگی‌های کشاورزان طراحی شوند و حمایت‌های مالی و بیمه‌ای برای کشاورزان افزایش یابد.