تجاری سازی یکی از لازمه های اصلی رشد اقتصادی در جوامع مختلف است. تحقیق حاضر با هدف بررسی موانع تجاری سازی دانش و تحقیقات کشاورزی در استان های کرمانشاه و همدان انجام شده است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از نظر روش گردآوری داده ها پیمایشی و از لحاظ روش تحلیل داده ها، از نوع تحقیقات توصیفی (غیر آزمایشی) می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل 152 نفر از اعضای هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه های بوعلی سینا و رازی می باشد که با توجه به محدود بودن حجم جامعه آماری، در این پژوهش از روش سرشماری استفاده شده است (152=N). ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی آن توسط اساتید گروه ترویج و آموزش کشاورزی و همچنین متخصصین امر تأیید گردید و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ ارزیابی و در نهایت مقدار 86/0=α به دست آمد که نشان می دهد وسیله تحقیق از قابلیت خوبی برای جمع آوری اطلاعات برخوردار است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و نرم افزار لیزرل 8/8 انجام شده و روش های آماری مورد استفاده در تحقیق شامل آزمون T تک نمونه ای، آزمون من ویتنی و کروسکال والیس می باشد. در پایان نیز برای شناسایی عوامل کلیدی از تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که مشکلات و محدودیت های ساختاری- قانونی، اقتصادی، سیاسی- مدیریتی، فرهنگی- اجتماعی و فردی- شخصیتی مانع تجاری سازی دانش و تحقیقات کشاورزی می شوند. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری نشان داده که مدل طراحی شده برای موانع تجاری سازی دانش و تحقیقات کشاورزی از برازش مناسب برخوردار بوده است. با توجه به نتایج این پژوهش، در پایان نیز پیشنهادات و راهکارهایی در جهت بهبود و توسعه فعالیت های تجاری سازی ارائه شده است.
