رسول کردنوقابی

این پژوهش باهدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های شناختی- عاطفی در کاهش گرایش به رفتارهای خشونت آمیز دانش آموزان مقطع متوسطه صورت گرفته است. طرح این پژوهش از نوع آزمایشی به شیوۀپیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل همۀدانش آموزان پسر دورۀمتوسطۀاستان های تهران و همدان که در سال تحصیلی 92- 1391 مشغول به تحصیل بودند. برای انتخاب نمونه در مرحلۀ اول از روش نمونه گیریخوشه ایچندمرحله ای و در مرحلۀ دوم، از روش جایگزینی تصادفی سود برده شد. همچنین به منظور افزایش ضریب اطمینان ازنظر کنترل افت آزمودنی ها، برای هر گروه 20 در نظر گرفته شد و به شیوه جایگزینی تصادفی افراد در چهار گروه 20 نفری قرار گرفتند. ابتدا پرسش نامه خشونت بین فردی (CTS) بر روی دانش آموزان مدارس انتخاب شده در استان های تهران و همدان اجرا شد. سپس، تعداد 80 نفر (هر استان 40 نفر) از آن ها که بالاتر از خط برش قرار داشتند انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش گروه آزمایش 1 و 2) و گواه (گروه 1 و 2) قرار داده شدند. برنامۀ آموزش مهارت های شناختی - عاطفی در قالب یکدورۀ 10 جلسه ای (جلسات گروهی 90 دقیقه ای) اجرا شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهششامل مقیاس های خشونت بین فردی(1979Straus,)، هوش بهر هیجانی (Bar-On, 1997)، مقیاس کنترل عواطف(Williams, Chambless, Ahrens, 1997)و نسخه دوم مقیاس شیوه مقابله با تعارض «رحیم»(Rahim,1997) بودند. نتایجتحلیل کوواریانسنشان داد که آموزش مهارت های شناختی – عاطفی به دانش آموزان مقطع متوسطه باعث افزایش مهارت های خودآگاهی، کنترل خشم و حل مسئله می شود. همچنین نتایج بیانگر آن است که آموزش مهارت های شناختی – عاطفی بر کاهش گرایش به رفتارهای خشونت آمیز (کلامی و عملی) دارای تأثیر مثبت و معنادار است.