زعفران (saffron) با نام علمی (Crocus sativus L.) متعلق به تیره زنبقیان است و بعنوان گران ترین محصول کشاورزی و دارویی جهان، جایگاه ویژه ای در صادرات برخی کشورها دارد. کلاله زعفران واجد ترکیبات شیمیایی متعددی از جمله کروسین، پیکروکروسین و سافرانال است. زعفران در سراسر مدیترانه، اروپا و آسیای غربی رشد می کند. زعفران از قدیم نه تنها به عنوان چاشنی آشپزی، بلکه به عنوان منبع رنگ، عطر و دارو نیز مورد توجه بوده است و چندین دهه است، بلکه برای اهداف دارویی مورد استفاده قرار می گیرد. زعفران دارایی اثرات دارویی متعددی چون ضدتوموری، آنتی اکسیدانی، آنتی ژنوتوکسیک، تقویت کننده حافظه، محافظ نورون ها، ضددرد و ضدالتهاب، ضدتشنج، ضدسرفه، ضدباکتری، ضدافسردگی، کاهنده علائم محرومیت از اوپیوئید، پائین آورنده فشار خون و چربی خون و مقاومت به انسولین، افزایش دهنده اکسیژن بافت ها، پیشگیری کننده زخم معده، محرک دستگاه ایمنی و محافظت کننده شبکیه چشم می باشد. لذا مزایای نسبی کشت زعفران در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی موجب گسترش سطح زیر کشت آن شده است. تنش های غیر زیستی از جمله خشکی بر اکثر مراحل رشد گیاه چون جوانه زنی، استقرار گیاهچه و نیز ساختار و فعالیت اندام ها آثرات مخرب و زیانباری بر جای می گذارد. خشکی عمده ترین محدودیت در تولید محصولات زراعی است و منجر به ایجاد اختلال در متابولیسم سلولی، واسرشتگی پروتئین ها، جلوگیری از فعالیت آنزیم ها، تجزیه اسیدهای نوکلئیک، افزایش سطح رادیکال های آزاد سلولی، افزایش پراکسیداسیون لیپیدی غشاء و در نهایت آسیب کامل به غشاء می شود. تنش خشکی تولید متابولیت های ثانویه در گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد و یکی از استراتژی های القاکننده آنزیم های مربوط به مسیر ساخت متابولیت های ثانویه دفاعی گیاهان است. لذا یافتن راهکارهای مؤثر جهت افزایش مقاومت گیاه به تنش خشکی از اهمیت فراوانی برخوردار است. تلقیح گیاهان با باکتری های اندوفیت و نیز کاربرد نانوذرات می توانند به عنوان راهکارهایی مؤثر جهت کاهش اثرات مخرب تنش خشکی به کار گرفته شوند. در این پژوهش از تیمار نانوذره سیلیکون و تلقیح باکتری های اندوفیت و نیز برهم کنش آن ها جهت افزایش تحمل گیاه زعفران مزروعی نسبت به تنش خشکی استفاده شد. بدین منظور، آزمایش هایی در دو گروه و در سه تکرار انجام گرفت. گروه اول تلقیح باکتری های اندو
