رویا کرمیان

زعفران (saffron) با نام علمی (Crocus sativus L.) متعلق به تیره زنبقیان است، زعفران از نظر اقتصادی مهمترین گونه از جنس Crocus و گران ترین ادویه است. زعفران ادویه ای است که از کلاله های خشک شده این گیاه با رنگ، طعم و عطر متمایز گرفته شده است. کلاله زعفران واجد ترکیبات شیمیایی متعددی از جمله کروسین، پیکروکروسین و سافرانال است. زعفران دارای اثرات دارویی متعددی چون خاصیت ضدتوموری، آنتی اکسیدانی، آنتی ژنوتوکسیک، تقویت کننده حافظه، محافظ نورون ها، ضددرد و ضدالتهاب، ضدتشنج، ضدسرفه، ضدباکتری، ضدافسردگی، کاهنده علائم محرومیت از اوپیوئید، پائین آورنده فشار و چربی خون و مقاومت به انسولین، افزایش دهنده اکسیژن بافت ها، پیشگیری کننده زخم معده، محرک دستگاه ایمنی و محافظت کننده شبکیه چشم، بی خوابی، خونریزی رحم ، بیماری آلزایمر، بیماریهای قلبی و عروق، کلسترول، تب بر می باشد. لذا مزایای نسبی کشت زعفران در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی موجب گسترش سطح زیر کشت آن شده است. کادمیوم عنصری غیر ضروری برای انجام فرایندهای حیاتی متابولیسم و رشد و نمو گیاه می باشد. این عنصر در خاک از تحرک بالایی برخوردار است و در صورت حضور در محیط ریشه به راحتی جذب گیاه شده و به اندام های هوایی گیاه انتقال می یابد. گونه ها و ارقام گیاهی به میزان زیادی از نظر توانایی جذب، تجمع و تحمل کادمیوم متفاوت هستند. سّمیت کادمیوم در گیاه ناشی از واکنش این عنصر با گروه سولفیدریل موجود در ساختار آنزیم ها و پروتئین هاست. بعلاوه مقادیر بالای کادمیوم به دلیل ایجاد اختلالات متابولیسّمی، تولید انواع اکسیژن فعال را در سلول افزایش داده و منجر به وقوع تنش اکسیداتیو در گیاه می گردد. در این پژوهش از تیمار اسید سالیسیلیک و تلقیح باکتری های اندوفیت و نیز تیمار همزمان آن ها جهت افزایش تحمل گیاه زعفران مزروعی به تنش کادمیوم استفاده شد. بدین منظور، آزمایش ها در دو گروه و در چهار تکرار انجام شد. گروه اول تلقیح باکتری-های اندوفیت به صورت مجزا به گیاه رشد یافته بدون تیمار اسید سالیسلیک و گروه دوم تلقیح باکتری های اندوفیت به گیاهان اسپری شده با اسید سالیسیلیک، هر دو در چهار سطح مختلف کادمیوم (0، 200، 400 و 600 میکرو-مولار) اعمال شد. دو گونه باکتری به کار رفته در این پژوهش Bacillus subtilis و p .brassicacearum بودند که قبلا از طریق آزمون های فن