رویا کرمیان

درخت همیشه سبز قهوه با نام Coffea متعلق به تیره روناسیان ) Rubiaceae )است که اغلب بومی مناطق گرمسیری آفریقاست. گیاهان این تیره بصورت علف ی، درختچه ای مانند Coffea و یا درختی مانند Cinchona می رویند. تیره روناسیان دارای حدود 500 جنس و 6000 گونه است. جنس Coffea با دو گونه معروف عربیکا و ربوستا، یکی از مهم ترین جنس های این تیره می باشد. مهم ترین مناطق کشت قهوه در جهان، جنوب شرق آسیا، منا طق استوایی آمریکا و آفریقا و مهم ترین کشورهای تولیدکننده آن، ویتنام، اتیوپی، اندونزی، کلمبیا، هندوراس، هندوستان، اوگاندا، مکزیک و گواتماال هستند. دانه های قهوه دارای مقادیر فراوانی از پلی فنل های طبیعی و آلکالوئیدها با خاصیت آنتی اکسیدانی هستند که مهم تری ن آن کافئین است. اثرات مفید قه وه در سالمتی انسان، به دلیل حض ور ترکیبات آنتی اکسیدانی است که می توانند از سلول ها محافظت کنند. نظر به اهیت تجاری قهوه در جهان، در این پژوهش، محتوای فنل و فالونوئید کل و نیز خواص آنتی اکسیدانی عصاره دانه های ،Catuaa 1 ،Catuaa-Typica-Bourbon 2 ،Bourbon 1 ،Tarrazu ، Typica 1 مختلف های واریته سبز و شده برشته 3 Bourbon ،Catimor ،Kent ،4 Bourbon و 2 Catuaa از کشورهای چین، هند، نیکاراگوئه، کاستاریکا، برزیل، کلمبیا و السالوادور به روش اسپکتروفتومتری مورد بررسی قرار گرقت. نتایج نشا ن داد که در تمام واریته های مورد مطالعه، محتوای فنل و فالونوئید کل و نیز پتانسیل آنتی اکسیدانی به روش های مهار رادیکال آزاد DPPH و بتاکاروتن - لینولئیک اسید در دانه های برشته شده بیشتر از دانه های سبز بود، لیکن تنها در روش سنجش کالتکنندگی فلزات، دانه های سبز فعالیت آنتی اکسیدانی باالتری نش ان دادند. ه مچنین اثرات ضد باکتریایی عصاره نمونه ها با استفاده از روش انتشار دیسک در برابر چهار سویه ی باکتریایی Staphylococcus aureus ،cereus Bacillus ،coli Escherichia و aeruginosa Pseudomonas ارزیابی و مشخص شد که دانه های قهوه برشته شده فعالیت ضدباکتریایی بیشتری نسبت به نمونه ها ی سبز داشتند و در تمام نمونه ها با افزایش غلظت عصاره، اثر مهاری نیز افزایش یافت. به نظر می رسد که محتوای فنل و فالونوئید کل، و نیز فعالیتهای زیستی گیاه قهوه به غیر از واریته به پارامترهای مختلفی چون ارتفاع، دما، رطوبت و .... منطقه کشت و نیز فاکتورهایی چون روش برشته کردن