چکیده: اختلال اضطراب جدایی یکی از شایع ترین اختلالات اضطرابی در دوران کودکی و یک اولویت بهداشت عمومی در سراسر جهان است. کودکان دارای اختلال اضطراب جدایی در تنظیم هیجانات به ویژه هیجانات منفی خود مشکل دارند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی تأثیر آموزش بازی های حرکتی موزون و بازی درمانی مبتنی بر رابطه ی والد-کودک بر خودتنظیمی هیجانی و علائم اضطراب جدایی کودکان انجام شد. این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون چندگروهی بود. تعداد 60 نفر از دانش آموزان دارای اختلال اضطراب جدایی به روش نمونه گیری هدفمند و معرفی مسئولین مدرسه با استفاده از پرسشنامه ی غربالگری اضطراب جدایی و مصاحبه بالینی ساختاریافته انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه آموزش بازی های حرکتی موزون، گروه بازی درمانی مبتنی بر رابطه ی والد-کودک و گروه کنترل گمارده شدند. با توضیح دستورالعملها و اطمینان از رازداری و محرمانه بودن اطلاعات، داده های پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه ی خودتنظیمی هیجانی(شیلد و کیکتی، 1997) و اضطراب جدایی (هان و همکاران، 2003) از هر سه گروه جمعآوری شد. دو نوع مداخله ی بازی درمانی اجرا و در نهایت داده های پس آزمون یک هفته بعد از انجام مداخلات جمع آوری شد. برای بهره گیری گروه کنترل از خدمات درمان نیز، پس از جمع آوری داده های پس آزمون، مداخله ی درمانی برای آنها نیز ارائه شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که هر دو شکل مداخله ی بازی درمانی برکاهش علائم اضطراب جدایی و افزایش خودتنظیمی هیجانی در دانش آموزان اثر معناداری دارند (05/0p<). با این وجود در رابطه با کاهش علائم اضطراب جدایی، تأثیر بازی درمانی مبتنی بر رابطه ی والد-کودک بیشتر از آموزش بازی های حرکتی موزون بود، اما در رابطه با خودتنظیمی هیجانی تفاوت معناداری بین هر دو مداخله در نمرات پس آزمون مشاهده نشد(05/0p>). بنابراین می توان گفت که در مواجهه با کودکان دارای اضطراب جدایی، روش های بازی درمانی به ویژه تعامل با والدین و درگیرکردن آنها در فرایند درمان برای بهبود مشکلات روان شناختی کودکان بسیار مفید است.
