رضا علی پور

پهنه گسل حسن آباد در شمال منطقه آبگرم و در شمال باختری پهنه رسوبی - ساختاری ایران مرکزی واقع شده است. به منظور تحلیل ساختاری و ریخت زمین ساختی منطقه مورد مطالعه، علاوه بر مطالعات صحرایی، روش های کمی و کیفی ریخت زمین ساختی و زمین شناسی ساختاری روی این منطقه انجام گرفته است. بر اساس شاخص های ریخت زمین ساختی (Active tectonics indices (Iat)) به دست آمده با استفاده از مدل ارتفاع رقومی (DEM) و تکنیک های GIS، پهنه بندی تکتونیکی با استفاده از 5 شاخص ژئومورفیک، شاخص عدم تقارن حوضه زهکشی (Af)، شاخص تقارن توپوگرافی عرضی (T)، شاخص گرادیان - طول رودخانه (SL)، شاخص نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره (Vf) و منحنی و انتگرال ارتفاع سنجی (Hi) به تفکیک در هر کدام از 23 حوضه محاسبه شد و به 3 رده زمین ساختی تقسیم گردیده اند و با استفاده از قابلیت های نرم افزار GIS و توابع تحلیلی آن، 5 لایه اطلاعاتی SL رودخانه، Af، Vf و Tحوضه ها و منحنی هیپسومتری همپوشانی یافته و در نهایت برای هر حوضه میانگین مقادیر رده شاخص های ژئومورفولوژی (S/n) اندازه گیری شده و منطقه مورد مطالعه به 4 رده، رده 1 (با فعالیت زمین ساختی بسیار بالا)، رده 2 (با فعالیت زمین ساختی بالا)، رده 3 (با فعالیت زمین ساختی متوسط) و رده 4 (با فعالیت زمین ساختی نسبی کم)، تقسیم شده است. براساس نقشه پهنه بندی فعالیت نسبی زمین ساختی، حوضه های جبهه جنوبی پهنه گسلی حسن آباد از میزان فعالیت زمین ساختی نسبی بیشتری در قیاس با دیگر حوضه ها در محدوده مورد مطالعه برخوردار می باشند. حضور گسل خررود و بخش همپوشانی این گسل با گسل حسن آباد و افزایش تراکم گسله ها در این منطقه خود شاهدی بر این ادعا است. عملکرد سامانه گسلی فعال در این مناطق نقش مؤثر در ایجاد نرخ های بالایی از میزان فعالیت نسبی زمین ساختی در این حوضه ها داشته است. نتایج تمامی شاخص های ریخت سنجی بررسی شده در این پژوهش نیز، هر یک به تنهایی، نرخ بالای فعالیت نسبی زمین ساختی را در این حوضه ها تأیید می نمایند. در مطالعات صحرایی جهت تحلیل ساختاری منطقه، شواهد زیادی از گسل خوردگی مانند خش لغزهای موجود روی سطوح گسل، جابه جایی لایه ها، رشد بلورها در جهت حرکت بلوک های گسله، خردشدگی لایه ها در مسیر حرکت گسل و پله های گسلی در ایستگاه های مختلف منطقه مورد مطالعه مشاهده گردید. در محدوده مورد مطالعه دو سا