رضا علی پور

گستره مورد مطالعه دراین پژوهش در شمال باختر ایران و در پهنه ایران مرکزی (کمربند ولکانیکی ارومیه - دختر) واقع شده است. هدف از این پژوهش تعیین میزان فعالیت زمین ساختی پهنه گسل قمشلو است. این گسل با طول تقریبی 48 کیلومتر و روند شمال باختر - جنوب خاور باعث دگرریختی در منطقه مورد مطالعه شده است. با توجه به اینکه برای قطعه گسلی قمشلو قبلا سازو کار معینی ذکر نشده است، در این پژوهش تحلیل و ارزیابی تکتونیک فعال قطعه گسلی قمشلو در بخش های مختلف آن با استفاده از شاخص های مورفومتری انجام شده است. به منظور تحلیل ریخت زمین ساخت منطقه مورد مطالعه، از مطالعات صحرایی، شواهد زمین ساختی تأثیرگذار بر ژئومورفولوژی منطقه مورد مطالعه و شاخص های مورفومتری استفاده شده است. جهت بررسی تأثیرات گسل قمشلو بر ریخت شناسی شبکه زهکشی، ابتدا محدوده مورد مطالعه به 18 حوضه تقسیم گردید. سپس 5 شاخص کمی مورفومتری شاخص عدم تقارن حوضه زهکشی (Af)، شاخص تقارن توپوگرافی عرضی (T) ، شاخص گرادیان - طول رودخانه (SL)، شاخص نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره (Vf) و انتگرال ارتفاع سنجی (Hi) به منظور تعیین میزان فعالیت زمین ساختی نسبی و شاخص زمین ساخت فعال نسبی (Iat) محاسبه شده است. این شاخص در منطقه مورد مطالعه به 3 رده، رده 1 (فعالیت زمین ساختی بالا) رده 2 (فعالیت زمین ساختی متوسط) رده 3 (فعالیت زمین ساختی کم)، تقسیم شده است. نتایج بدست آمده از بررسی شاخص های مورفومتری و برداشت های صحرایی نشان دهنده فعالیت بیشتر بخش مرکزی (در میانه گسل قمشلو) و در بخش های شمالی و جنوبی به دلیل تراکم گسلی می باشد. به طور کلی می توان بیان نمود که ریخت شناسی شبکه زهکشی منطقه مورد مطالعه از نیروهای فعال زمین ساختی تأثیر پذیرفته است و منطقه جز مناطق فعال زمین ساختی است