پویا زمانی

این مطالعه به منظور برآورد مولفه های واریانس ناشی از اثرات مستقیم و مادری برای صفات وزن تولد(BW)، وزن شیرگیری(WW)، وزن شش ماهگی(W6)، متوسط افزایش وزن روزانه قبل و بعد از شیرگیری(ADGa وADGb) و ضریب کلیبر برای دو دوره قبل و بعد از شیرگیری (KRa وKRb) در گوسفند بلوچی انجام شد. برای برآورد اجزای واریانس و پارامترهای ژنتیکی، هر صفت به وسیله 12 مدل دام که ترکیبات مختلفی از اثرات مستقیم و مادری را در بر داشتند با استفاده از روش REML تجزیه و تحلیل شدند. انواع همبستگی بین صفات نیز بوسیله مدل های دو متغیره برآورد گردید. وراثت پذیری مستقیم (h_a^2) صفات BW، WW، W6، ADGa، ADGb، KRaو KRb به ترتیب به مقادیر 03/0، 05/0، 02/0، 06/0، 02/0، 06/0 و 03/0 برآورد شد. برای تمامی صفات مطالعه شده، وارد کردن اثرات مادری منجر به بهبود معنی دار در خصوصات کلی مدل شد. وراثت پذیری مادری (h_m^2) برای صفات BW، WW، W6، ADGa و KRa به ترتیب 08/0، 01/0، 01/0، 00/0 و 00/0 برآورد شد. برآوردهای نسبت واریانس محیطی دائمی مادری به واریانس فنوتیپی (h_c^2) برای صفات BW، WW، W6، ADGa و KRa به ترتیب 09/0، 06/0، 07/0، 06/0 و 06/0 بود. نسبت واریانس محیطی مشترک مادری به واریانس فنوتیپی (h_l^2) برای صفات BW، WW، W6، ADGa، ADGb، KRaو KRb به ترتیب 37/0، 25/0، 16/0، 21/0، 08/0، 11/0 و 13/0 برآورد شد که تقریباً برای تمامی صفات از مجموع سه پارامتر دیگر (h_a^2، h_m^2 و h_c^2) بیشتر بود و از این نظر مهمترین عامل در پراکنش فنوتیپی صفات مطالعه شده بود. همبستگی ژنتیکی افزایشی مستقیم بین صفات در دامنه 61/0- (BW-ADGb) تا 99/0 (ADGb-KRb) برآورد شد و همبستگی های فنوتیپی نیز در دامنه 45/0- (ADGa-ADGb) تا 99/0 (W6-ADGb) قرار داشتند. همبستگی ژنتیکی افزایشی مادری در دامنه 07/0 (W6-KRa) تا 00/1 (BW-WW) برآورد گردید. همبستگی محیطی دائمی مادری نیز در دامنه 53/0- (BW-W6) تا 67/0 (WW-W6) برآورد شد. برای همبستگی محیط مشترک مادری نیز برآوردها در دامنه 85/0- (BW-WW) تا 00/1 (WW-W6) قرار داشتند. با توجه به معنی-دار بودن اثرات مادری خصوصاً اثر محیط مشترک مادری، پیشنهاد شد که به منظور افزایش صحت ارزیابی ژنتیکی، اثرات مادری در مدل آماری منظور شوند.