پویا زمانی

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر واحد زمانی سن و درجه برازش مدل های رگرسیون تصادفی دارای توابع چندجمله ای معمولی بر برآورد اجزای واریانس وزن بدن گوسفند مغانی انجام شد. داده های به کار برده شده در این پژوهش شامل 8546 رکورد وزن بدن 2537 حیوان در دامنه ی سنی 65 تا 416 روزگی بودند که در طی سال های 1374 تا 1393 در ایستگاه پرورش واصلاح نژاد گوسفند مغانی واقع در شهرستان جعفرآباد مغان استان اردبیل جمع آوری شده بودند. نرم افزارهای Excell، Access و Minitab برای ویرایش و آماده سازی داده ها مورد استفاده قرار گرفتند. اثرات ثابت مؤثر بر صفت وزن بدن با کمک تجزیه مدل های خطی تعمیم یافته با نرم افزار SAS برآورد شدند. مدل های رگرسیون تصادفی به کار برده شده برای برآورد اجزای واریانس، شامل اثرات ثابت سال-فصل تولد، نوع تولد، جنس و سن مادر هنگام زایش، یک رگرسیون ثابت برای برازش میانگین تغییرات در جمعیت و رگرسیون های تصادفی برای برازش اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی مستقیم، محیط دائمی، ژنتیکی افزایشی مادری و محیط مادری بودند. توابع چندجمله ای معمولی با درجات برازش 2 و 3 برای بخش های ثابت و تصادفی مدل ها به کار برده شدند. مدل ها به صورت کامل یا کاهش یافته دارای دو یا سه اثر تصادفی برازش شدند. در مدل های کاهش یافته دارای سه اثر تصادفی، اثر محیط مادری و در مدل های کاهش یافته دارای دو اثر تصادفی، اثرات محیط مادری و ژنتیکی افزایشی مادری از مدل حذف شدند. در همه مدل ها واریانس باقیمانده به دو صورت همگن و ناهمگن منظور گردید. در همه مدل ها واحد زمانی سن به یکی از شکل های فواصل روزانه، 10 روزه یا 30 روزه در نظر گرفته شد. اجزای واریانس با کمک نرم افزار Wombat برآورد شدند. مدل ها بر اساس معیار اطلاعات آکاییک (AIC)، معیار اطلاعات بیزین(BIC) و آزمون نسبت درست نمایی (LRT) مورد مقایسه قرار گرفتند. در همه مدل های کامل و کاهش یافته، فواصل واحد زمانی سن تأثیری بر واریانس ژنتیکی افزایشی مستقیم و واریانس فنوتیپی نداشتند. همچنین در مدل های 3 اثره فاصله زمانی سن بر ژنتیک افزایشی مادری بی تأثیر بود. فاصله زمانی سن، باقی اجزای واریانس برآورد شده در همه مدل های کامل و کاهش یافته را تحت تأثیر قرار داد. بر اساس معیارهای AIC، BIC و LRT، مدل 10-(Ht)333 با توابع چندجمله ای معمولی درجه 3، 3 و 3 به ترتیب برای رگرسیون ثابت و رگر