زنبورعسل، یکی از مهم ترین حشرات گرده افشان در سراسر دنیاست. عوامل بیماری زای متعدد از قبیل انگل های تک یاخته، بندپایان، قارچ ها، باکتری ها و ویروس ها، خسارت های زیادی را به صنعت زنبورداری تحمیل می کنند. یکی از مهم ترین انگل های خارجی زنبورعسل، کنۀ واروآ (Varroa destructor) است که به واسطه ی تغذیه از همولنف مراحل مختلف زندگی زنبورعسل، سبب تضعیف این حشره و کلنی شده و همچنین می تواند عوامل ویروسی متعددی را به میزبان خود انتقال دهد. در سال های اخیر، میزان آلودگی کلنی های زنبورعسل به ویروس های بیماری زا در سراسر جهان رشد چشمگیری داشته است به گونه ای که این عوامل بیماری زا، از دلایل مهم کاهش جمعیت زنبورعسل محسوب می گردند. در این مطالعه، آلودگی به کنه واروآ و ویروس های رایج بیماری زا در کلنی های زنبور همدان، بررسی شد. در ادامه، تبارشناسی ویروس هایی که بیشترین شیوع را داشتند انجام شد و با دیگر ویروس های گزارش شده از سراسر جهان مقایسه شدند. علاوه بر ویروس، ویژگی های جمعیتی کنه واروآ در سطح مرفولوژی و مولکولی نیز مورد بررسی قرار گرفته و هاپلوتیپ آن تعیین شد. نتایج نشان داد که 80 درصد کلنی های بررسی شده، به کنه واروآ آلوده بودند. بیشترین آلودگی به ویروس LSV با 83٫3 درصد مربوط به زنبورهای بالغ بود. همچنین کنه های واروآ 43٫3 درصد آلودگی به این ویروس را نشان دادند. کمترین آلودگی مربوط به لارو زنبور بود که 10 درصد آن ها به ویروس LSV آلوده بودند. همچنین بیشترین آلودگی به ویروس تغییر شکل بال در زنبورهای بالغ به میزان 26٫6 درصد بود و آلودگی کنه ها به این ویروس 10 درصد برآورد شد. برخلاف زنبورهای بالغ و کنه ها، این ویروس در هیچ یک از لاروهای موردبررسی مشاهده نگردید. نتایج بررسی آلودگی به ویروس فلجی حاد نشان داد که، زنبورهای بالغ 13٫3 درصد آلودگی به این ویروس داشته اند. همچنین فقط در لاروهای یک زنبورداری (3٫3 درصد) آلودگی مشاهده شد. آلودگی به ویروس فلجی حاد، نسبت به دو ویروس دیگر به میزان کمتری بود. برخلاف ویروس تغییر شکل بال و ویروس LSV آلودگی به این ویروس در کنه ها مشاهده نگردید. مطالعات تبارشناسی برای دو ویروس تغییر شکل بال و ویروس LSV انجام شد. همچنین تبارشناسی کنه واروآ نشان داد که هاپلوتیپ جمعیت کنه مورد مظالعه، از نوع K می باشد.
