امید بهمنی

چکیده: آب مایع حیات است و محرک اصلی فعالیت‌های کشاورزی محسوب می‌شود،یکی از راهکارهای مقابله با کمبود آب آبیاری استفاده از آب های غیرمتعارف(شور ، سدیمی) است، از طرفی استفاده از آب های شور می‌تواند بر خصوصیات فیزیکی وهیدرولیکی خاک اثر بگذارد.یکی از پارامترهای مهمی که درمطالعات کشاورزی و محیط‌زیست مورد بررسی قرار می‌گیرد و برای پیش بینی و مدیریت آب و انتقال املاح خاک ضروری است و وجود یا عدم وجود نمک می‌تواند بر آن اثر گذار باشد هدایت هیدرولیکی اشباع است.نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که با افزایش سطح شوری و سدیم هدایت هیدرولیکی اشباع خاک دچار کاهش معنا داری نسبت به مقدار اولیه آن می‌شود. برای بدست آوردن هدایت هیدرولیکی اشباع خاک از دو روش مستقیم و غیر مستقیم استفاده می‌شود،که در بین آن ها روش غیرمستقیم سریع‌تر و کم هزینه‌تر است،روش‌های غیرمستقیم انواع مختلفی دارند و هر کدام از آن‌ها تحت شرایط گوناگون نتایج متفاوتی را ارائه می‌دهند .از اهداف این پژوهش مقایسه سه مدل شبکه عصبی مصنوعی، ماشین بردار پشتیبان و روش حل معکوس HYDRUS-1D در تخمین هدایت هیدرولیکی اشباع با نتایج بدست آمده به روش مستقیم تحت چهار سطح شوری صفر،2 ،4و 6 دسی‌زیمنس بر متر طی 10 دوره آبیاری می‌باشد.نتایج نشان می‌دهد که هر سه مدل توانایی خوبی در تخمین هدایت هیدرولیکی اشباع در شرایط شوری کم خاک را دارا می‌باشند اما با بالا رفتن شوری و سدیم خاک مقدار دقت تخمین‌ها کاهش می‌یابد، در بین سه مدل استفاده شده مدل شبکه عصبی مصنوعی نزدیک ترین تخمین و کم‌ترین کاهش دقت در مقابله با شوری خاک دارا بوده به طوریکه مقادیر( 76/0-99/0) 2R و054/0- 28/0) RMSE ،کم‌ترین دقت و بیش‌ترین کاهش دقت نیز مربوط به ماشین بردار پشتیبان با (47/0- 99/0) 2Rو (15/1- 48/1)RMSE می‌باشد.