امید بهمنی

منحنی نگهداشت آب در خاک (SWRC) اهمیت فراوانی در مطالعات مربوط به رابطه آب و خاک، حفاظت خاک، برنامه ریزی آبیاری، زهکشی، انتقال املاح، رشد گیاهان و بررسی تنش آبی گیاهان دارد. در این پژوهش عملکرد 10 مدل منحنی نگهداشت رطوبتی خاک مدل (سایمونز و همکاران 1979، لیباردی و همکاران 1979، کمپل 1974، فارل و لارسون 1972، ون گنوختن 1980، بروکس و کوری 1964، درایزن 1986، نمایی بروس-لاکسمور 1986، توانی بروس- لاکسمور 1986 و روگوسکی 1971) با استفاده از مدل SWRC 3.0 بررسی شد و پس از ارزیابی آماری، مدل های مناسب انتخاب شدند. هفتاد و سه نمونه خاک از چای کاری های شهرستان لاهیجان در استان گیلان جمع آوری، کلاس بافتی آنها تعیین و گروه های بافتی از هم تفکیک شدند. مقدار رطوبت در هشت پتانسیل ماتریک مختلف اندازه گیری شد. با محاسبه شاخص های آماری ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) ، شاخص آکائیک (AIC) و ضریب تبیین ( ) ، کیفیت برازش مدل ها مشخص گردیدند. نتایج نشان داد در همه-ی کلاس های بافتی مدل سایمونز و همکاران با حداقل خطای (RMSE) (از 0136/0 تا 0307/0 cm3.cm-3 ) و کمترین ضریب آکائیک برابر با 1280- و حداکثر ضریب تبیین (از 96/0 تا 98/0) و مدل توانی بروس- لاکسمور با حداکثر خطای (RMSE) (از 0372/0 تا 0881/0 cm3.cm-3) و بیشترین ضریب آکائیک برابر با 879- و حداقل ضریب تبیین (از 81/0 تا 92/0)، به ترتیب بهترین و ضعیف ترین عملکرد را داشتند. مدل لیباردی و همکاران نیز بعد از مدل سایمونز و همکاران عملکرد قابل قبولی داشت و بهتر از سایر مدل ها شبیه سازی را انجام داد. به همین دلیل، استفاده از مدل سایمونز و همکاران و مدل لیباردی و همکاران برای خاک های شهرستان لاهیجان توصیه می شود.