انسان در زندگی شخصی و اجتماعی خود، همواره در نوسان بین امید و ناامیدی بوده است. امید به عنوان یک فرایند مثبت، نقشی مؤثر در سلامت جسمانی و روانی فرد دارد. از سوی دیگر ناامیدی نسبت به مشارکت مؤثر در مسائل اجتماعی و اصلاح و تغییر، جامعه را به سمت رکود و انفعال می برد. بازتاب امید و ناامیدی در آثار ادبی، از دیدگاه علوم مختلف از جمله جامعه شناسی، فلسفه و روان شناسی قابل بررسی است. پژوهش حاضر بر اساس مکتب امریکایی و به روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی تطبیقی نمودها و کارکردهای امید و ناامیدی در «سووشون» از سیمین دانشور و «نقره دختر دریای کابل» از حمیرا قادری (افغانستان) می پردازد. هر دو رمان، از نگاه زنان و با محوریت آنان، برهه ای حساس از تاریخ کشور خود را با رویکردی انتقادی نسبت به استبداد داخلی و استعمار انگلستان، به تصویر کشیده اند. زنانی که با وجود نابه سامانی های سیاسی - اجتماعی که زندگی شخصی آنان را نیز تحت الشعاع قرار داده، می کوشند امید را در خود و دیگران زنده نگه دارند. در هر دو رمان، روابط خانوادگی، همدلی و مهارت خوش بینی نقش مؤثری در امیدواری دارد.
