ناصر میرازی

صرع یک بیماری نقص عصبی مزمن است که با تشنج برگشت پذیر همراه است و می تواند از لحاظ روحی و ذهنی بیمار را تحت تاثیر قراردهد. داروهای بسیاری برای درمان صرع فراهم آمده اند اما این داروها دارای اثرات جانبی هستند. بنابراین یک نیاز دائمی برای کشف و تهیه داروهای ضد تشنج جدید وجود دارد. با توجه به علاقه رو به افزایش محققین برای شناسایی اثرات درمانی مشتقات دارویی، آسناپین در این پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفت. آسناپین (Asenapine) یک داروی ضد روان پریشی نسل دوم است که برای درمان روان پریشی در اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی استفاده می شود. ماده فعال آن آسناپین مالئات است که از نظر شیمیایی با سایر داروهای این کلاس متفاوت است. آسناپین با طیف گسترده ای از گیرنده ها، ازجمله گیرنده های سروتونین، گیرنده های دوپامین، گیرنده های هیستامین و زیرگروه های آدرنرژیک واکنش دارد. اعتقاد براین است که اشغال گیرنده دوپامین D2 مسئول فعالیت ضد روان پریشی آسناپین است. شواهدی وجود دارد که نشان دهنده اثر آسناپین در درمان اختلالات عصبی است. در این راستا، اثربخشی آسناپین بر روی مدل های تجربی تشنج و اختلال حافظه ناشی از تشنج در موش رت در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار گرفت. درمطالعه حاضر 20 سرموش رت نر بالغ نژاد ویستار در محدوده وزنی 250-200 گرم، به چهارگروه تقسیم شدند. تشنج در موش های رت توسط پنتیلن تترازول (PTZ)با دوز mg/kg60، به صورت تزریق داخل صفاقی ایجاد شد. اثر ضد تشنجی آسناپین در دوزهای mg/kg 0.5 و mg/kg0.1، باتزریق داخل صفاقی در مدل های تشنج مورد بررسی قرار گرفت. تأثیر بر حافظه با آزمون احترازی غیرفعال با استفاده از دستگاه شاتل باکس ارزیابی شد. پس از آزمایشات رفتاری، حیوانات تحت بیهوشی عمیق و بدون درد قرار گرفتند. سرم حیوانی برای سنجش استرس اکسیداتیو نیتریک اکسید و گلوتاتیون استفاده شد. تزریق داخل صفاقی آسناپین منجر به کاهش میانگین تعداد تکان های میوکلونیک و طول مدت تشنج تونیک کلونیک ژنرالیزه و افزایش میانگین تأخیرتکان های میوکلونیک و در مقایسه با گروه PTZ دیده شد. همچنین در آزمون اجتنابی غیرفعال، آسناپین باعث افزایش قابل توجه در تأخیر بازیابی و کل زمان صرف شده در محفظه روشن در مقایسه با گروه PTZ شد. آزمایشات بیوشیمیایی نشان داد که آسناپین قادر است سطح سرمی GSH را به طور قابل توجهی افزایش دهد و سطح سرمی NO