بیماری آلزایمر(AD) Alzheimer’s Disease یک اختلال نورودژنراتیو است که با کاهش پیش رونده در عملکرد شناختی ناشی از تجمع پپتید بتا آمیلوئیدBeta-Amyloid (Aβ) در فضای خارج سلولی ایجاد می شود. Aβ تولید انواع اکسیژن فعال را تحریک کرده و از این طریق منجر به ایجاد استرس اکسیداتیو و مرگ سلولی می گردد. از طرف دیگر وانیلیک اسید(VA) Vanillic Acid دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است. در این مطالعه با توجه به خواص وانیلیک اسید، تأثیر این ترکیب بر حافظه و یادگیری در موش های صحرایی های آلزایمری شده با Aβ موردمطالعه قرار گرفت. گروه های مورد مطالعه: تعداد 45 سر موش در 5 گروه 8 تایی دسته بندی شدند که شامل :گروه1: کنترلگروه 2: شم جراحی گروه 3: داروی وانیلیک اسید (کنترل +)گروه 4 :آلزایمری گروه 5 : آلزایمری + داروی وانیلیک اسید، یادگیری و حافظه احترازی غیرفعال با استفاده از تست شاتل باکس(Shuttel Box)، حافظه شناختی با تست تشخیص شی جدید، (Novel Object)، فعالیت حرکتی با تست OPen Feild، حافظه فضایی با موریس واتر میز(Morris water maze) و تقویت طولانی مدت (LTP) که نوعی از شکل پذیری سیناپسی است، با ثبت الکتروفیزیولوژی از ناحیه هیپوکامپ سنجیده شد. نتایج: نتایج این تحقیق نشان داد که تزریق داخل بطنی Aβ باعث کاهش حافظه تشخیصی، حافظه فضایی و حافظه احترازی غیرفعال می شود. تجویز وانیلیک اسید باعث بهبودی حافظه تشخیصی، حافظه فضایی و حافظه احترازی غیرفعال شد. بر اساس نتایج شکل پذیری سیناپسی در مطالعه الکتروفیزیولوژیک، دامنه PS و شیب EPSP در گروه آلزایمری کاهش یافت. در مقابل گروهی از موش ها که Aβ دریافت کرده بودند و تحت درمان با وانیلیک اسید قرارگرفته بودند به طور قابل توجهی این کاهش را جبران کردند، که نشان می دهد تجویز طولانی مدت وانیلیک اسید می تواند اثرات Aβ را در القای LTP کاهش دهد. نتیجه گیری نهایی: در این مطالعه مشاهده شد که Aβ باعث اختلال در حافظه و مهار LTP گردید. تجویز وانیلیک اسید منجر به بهبود حافظه و افزایش القای LTP شد. احتمالا تأثیر وانیلیک اسید بر بهبود حافظه، یادگیری و القای LTP به دلیل ویژگی آنتی اکسیدانی و دیگر خواص آن می باشد.