ناصر میرازی

کبد مهمترین ارگان و غده در بدن می باشد که درمتابولیسم و سم زدایی نقش دارد. هپاتوسیتهای کبدی در اثر القاء توکسین های شیمیایی و میکروبی دچار تورم و نکروز می شوند که حاصل آن تغییر عملکرد آنزیم ها و متابولیسم کبدی خواهد بود. برخی گیاهان دارویی حاوی ترکیباتی هستند که قادرند از بروز و یا پیشرفت این قبیل اختلالات کبدی جلوگیری نمایند.آسیب کبدی ناشی از مصرف استامینوفن یک مشکل بالینی قابل توجه در سراسر جهان است. هدف از این تحقیق مطالعه اثر محافظتی عصاره هیدرواتانولی برگ گیاه آویشن بر کبد موش های صحرائی نر درمان شده با داروی استامینوفن می باشد. دراین بررسی تعداد 42 سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار در محدوده وزنی 250-220 گرم به شش گروه کنترل، شاهد، کنترل مثبت و تیمار3،2،1 به طور تصادفی تقسیم شدند(هر گروه 7سر). گروه کنترل روزانه به مقدار ml 5/0 سالین نرمال به صورت تزریق داخل صفاقی دریافت کردند، گروه شاهد مقدارmg/kg 250 استامینوفن به صورت گاواژ دریافت کردند، گروه کنترل مثبت روزانه به مقدار mg/kg 200 عصاره هیدرواتانولی آویشن به صورت تزریق درون صفاقی دریافت کردند. گروه های تیمار3،2،1 به مدت 10 روز به طور هم زمان mg/kg 250 استامینوفن به صورت گاواژ و عصاره هیدرواتانولی آویشن به ترتیب با دوزهای mg/kg100، mg/kg200، mg/kg400 به صورت تزریق درون صفاقی دریافت نمودند. سپس خونگیری مستقیم از قلب و تهیه سرم خون جهت اندازه گیری آنزیم های AST ، ALT، ALP ، GGT، Albu، Total P انجام شد. نمونه های بافتی کبد جهت مطالعات بافت شناسی تهیه و رنگ آمیزیH&E صورت گرفت . داده ها توسط تست ANOVA مورد ارزیابی قرار گرفت و معیار اختلاف معنی دارP<0.05 در نظر گرفته شد. نتایج این مطالعه نشان داد که استامینوفن بافت کبد را ملتهب و نکروز نموده است.گروه های تیمار نسبت به گروه شاهد به طور معناداری التهاب کبدی کمتری را نشان دادند(P<0.001)، همچنین سطح آنزیم های سرمی ALP، ALT، AST و GGT در گروه شاهد نسبت به گروه کنترل افزایش معناداری داشت ( P<0.001) که این حالت در گروه های درمان شده با عصاره، کاهش معناداری را نشان داد ( P<0.001). به علاوه بررسی بافت شناسی نشان می -دهد که عصاره آویشن به دلیل کاهش نکروزکبدی و ارتشاح سلول های التهابی باعث تخفیف آسیب کبدی می گردد، گیاهان دارویی از جمله آویشن به دلیل دارا بودن خاصیت آنتی اکسیدان