ارزشیابی نظام های آموزش عالی از الزامات پویایی و رشد این نظام ها بوده و ارتقاء مستمر کیفیت آموزش عالی مستلزم استقرار زیرنظام ارزشیابی و تضمین کیفیت و استفاده ازروش های علمی در این زمینه است. پژوهش حاضر باهدف بررسی و تحلیل اهداف، معیارها و فرایندهای ارزشیابی و تضمین کیفیت در دو کشور(ایران و فنلاند) و با استفاده از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و بررسی تطبیقی بر اساس مؤلفه ها ی تعیین شده انجام شده است. به این منظور از روش تحلیل اسناد، داده ها واطلاعات به دست آمده از پژوهش ها و مقاله های علمی-پژوهشی، کتاب ها، گزارش های پژوهشی و تجربیات نهادهای متولی اعتبارسنجی و تضمین کیفیت در آموزش عالی کشورهای فنلاند و ایران که دارای تجربه هستند به عنوان جامعه مورد مطالعه استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که این مؤلفه ها عبارت اند از: نوع فرایند تضمین کیفیت، اجباری/ داوطلبانه بودن، فرایند، ساختار، سطوح ارزشیابی. در خصوص کاربرد معیارهای ارزشیابی و تضمین کیفیت مشخص گردید که معیارهایی از جمله؛ برنامه ها، مدرک، بودجه، ارتقا کیفیت، فراگیران، مدیریت کیفیت در بین دو کشور مشترک بوده است.
