محمدرضا یوسف زاده چوسری

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی بر اساس میزان تأکید بر تربیت اقتصادی است. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوی مضمونی است. جامعه پژوهش شامل کلیه کتاب های مطالعات اجتماعی پایه-های سوم، چهارم، پنجم و ششم دوره ابتدایی در سال تحصیلی 96- 95 است که به شیوه سرشماری تمامی محتوای آنها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. واحد تحلیل جمله، تصویر و مضمون است. برای جمع آوری داده ها و انجام تحلیل از سیاهه یا فهرست وارسی تربیت اقتصادی استفاده شد که روایی آن توسط صاحبنظران تأیید و پایایی آن بر اساس ضریب اسکات 89/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و تحلیل های مضمون استفاده شد. نتایج به طور کلی بیانگر آن بود که 1080 مورد در ارتباط با تربیت اقتصادی در مجموع محتوای کتاب مطالعات اجتماعی چهار پایه وجود داشته که 81/84 درصد (916 مورد) آن در حیطه دانشی،01/11 درصد (119 مورد) در حیطه نگرشی و 16/4 درصد (45 مورد) در حیطه مهارتی بود. بیشترین میزان توجه به تربیت اقتصادی مربوط به کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم و کمترین میزان آن، مربوط به کتاب مطالعات اجتماعی پایه چهارم بوده است. در کتاب پایه ی سوم 22/82 درصد مطالب در حیطه دانشی، 33/13 درصد در حیطه نگرشی و 44/4 درصد در حیطه مهارتی؛ در کتاب چهارم 72/84 درصد مطالب در حیطه دانشی، 58/14 درصد در حیطه نگرشی و 69/0 درصد در حیطه مهارتی؛ در کتاب پایه ی پنجم، 14/86 درصد مطالب در حیطه دانشی، 50/12 درصد در حیطه نگرشی و 35/1 درصد در حیطه مهارتی؛ و در کتاب پایه ی ششم 30/85 درصد مطالب در حیطه دانشی، 46/7 درصد در حیطه نگرشی و 22/7 درصد در حیطه مهارتی بوده است.