پژوهش حاضر با تکیه بر روش تحلیل اسنادی و تحلیل مضمون، تربیت معنوی، اهداف و اصول آن را بر اساس آموزه های امام علی (ع) در نهج البلاغه مورد بررسی قرار داده است. هدف از این تحقیق تشریح و تبیین اهداف و اصول تربیت معنوی و مؤلفه های آن با استناد به نهج البلاغه بوده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که تربیت معنوی در سیاق مفاهیم نهج البلاغه، تربیت الهی است که دستیابی به آن مستلزم رعایت تقوای الهی است و نیاز به تعقل و تفکر و سیر در آفاق و انفس و جّد و جهد در جهت تصفیۀ نفس از رذایل و آراستگی به جمیع فضایل است که تقرب الهی، تقوا و عبودیت از مهمترین اهداف تربیت معنوی میباشند و مهمترین اصول تربیت معنوی از منظر نهج البلاغه مشتمل بر اصل کرامت، اصل محبت، اصل فروتنی و اصل تعقل است. لذا امور مهم فوق بایستی در عصر بحران معنویت در جامعه بهویژه در برنامه درسی مدارس در حیطه های مختلف مورد توجه جدی قرار گیرد؛ به منظور توجه ویژه به این مؤلفه ها مسایلی همچون توجه به اهداف و اصول در محتوای کتب درسی بر اساس آموزه های نهج البلاغه و مطالعۀ تطبیقی آن با سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی آموزش و پرورش از جمله آنها به شمار میآیند
