کسب بینش و دانش سیاسی از فراگیری دانش حرفهای و تخصصی مهمتر است )رونگ یو 2 ، 2012 ص 242 (. نظریه سیاسی به بررسی تاریخی، تحلیلی و انتقادی ایدهها و اندیشههای حاکم، فهم ساختار قدرت، فهم مبانی تعاملات، شناسایی ارزشهای مورد تأکید گروه یا گروههای خاص، وضعیت حقوق و مشارکت افراد، گروهها و طبقات و جنسیتها در تصمیمسازیها و تعیین سرنوشت اشاره دارد )پاپ کویتز، 7991 ص 734 (. برنامه درسی بهعنوان یک گفتمان سیاسی از ابعاد مختلف قابل بررسی است. فلسفه اساسی و زیربنایی گفتمان سیاسی تغییر جهتگیری از دیگر معماری به خود معماری آگاهانه است گفتمانهای سیاسی میتوانند دارای ماهیت دوگانه بازدارنده و سوقدهنده باشند. گفتمان سیاسی بازدارنده در برنامه درسی منجر به یکسان اندیشی، رفتار کلیشهای، رفتار سازشکارانه و وابسته و اطاعت و انقیاد میگردد و موجبات پذیرش بدون قید و شرط نظام اجتماعی موجود را فراهم میسازد. در مقابل گفتمان سیاسی سوقدهنده میتواند مروج و مبلغ رفتارهایی چون جرأت ورزی، ریسکپذیری، رفتار هوشمندانه و مبتنی بر آگاهی و باشد. این گفتمان سه رسالت اصلی تحلیل، تفسیر و رهایی بخشی را برای برنامه درسی ترسیم میکند و در صدد است تا از طریق برنامه درسی زمینه فهم و تحلیل ماهیت و ساختار نظام سیاسی و اجتماعی موجود را فراهم سازد و با توانمند ساختن فراگیران جهت ارائه تفسیرهای چندگانه از مسائل، ضمن آشکارسازی ماهیت پنهان و آشکار ارزشهای حاکم و ایدههای حامی و پشتیبان آنها، زمینه مقاومت سازنده، بازسازی و اصلاح و مهمتر از همه خلق ساختارهای نوین را فراهم سازد )مون، 2172 ص 6(. این نوع گفتمان برنامه درسی در صدد توجه به مسائل واقعی فراگیران از طریق پرداختن به قصهها و روایتها واقعی آنها است و از فراروایتها و تجویزهای عمومی مبرا است )ریندمان، 2008 ص 371 ( در این مقاله برخی از مهمترین این گفتمانها و تأکیدات اصلی آنها مورد واکاوی قرار میگیرد.
