مبحثی روان شناختی است که « الذکاء العاطفی » و به زبان عربی «EQ» هوش هیجانی یا به شناخت و کنترل عواطف و هیجان های انسان می پردازد. این اصطلاح برای اولین بار برای بیان کیفیت و درک احساسات « سالووی » در دهه 1990 از سوی روان شناسی به نام افراد، هم دردی با احساسات دیگران و توانایی کنترل صحیح خلق و خو به کار رفت . عاطفه، به منزله پل ارتباطی میان روان شناسی و ادبیات، از مهم ترین عناصر چهار گانه ادبی به شمار می رود که در آثار ادبی نقشی حیاتی دارد. نه جالبلاغ ه نیز یادگار امام علی (ع)، سرچشمه و آبشخور فصاحت و بلاغت است که به عنوان اثر علمی و ادبی بسیار مهم شناخته شده است. بررسی خطبه های نه جالبلاغ هنشان می دهد که علی (ع) از هر دو شایستگی فردی و اجتماعی هوش عاطفی برخوردار بوده است؛ زیرا شناخت و کنترل هیجانات و مدیریت آن برای پیش برد امور در تدابیر، اندرزها و شکوه های ایشان ک ا م لا م ش ه و د اس ت . بررسی هوش عاطفی و مدیریت هیجانات امام علی (ع) در دو به عنوان مشتی نمونه از خروار، نشان می دهد که ایشان تا ،« جهاد » و « شقشقیه » خطبه چه اندازه در مدیریت هیجانات خویش و کنترل صحیح آن ها موفق بوده است.
