ادبیّات عامّه یا فولکلور مجموعۀ آداب و رسوم، افسانه ها، ضرب المثل ها، ترانه ها، اساطیر و... در موضوعات مختلف است که در جوامع گوناگون به طور شفاهی یا از راه تقلید، نسل به نسل منتقل می شود. در مباحث مختلف فرهنگ عامّه، آداب، رسوم، باورها، طرز تلقی ها، رفتارها، جشن ها، کنایات ادبی، خرافات و...، به عنوان مظاهر فکری و رفتاری جامعه بازتاب داده می شود. سرزمین ایران، با داشتن اقوام گوناگون، دارای مجموعه ای از متنوّع ترین عقاید و آداب و رسوم است که شاعران و نویسندگان هر منطقه از آن ها در آثار خود استفاده کرده اند. بررسی و مقایسۀ این آثار، هم از لحاظ فرهنگی و هم از نظر ادبی، دارای اهمیّت خاصی است. یکی از این آثار، رمان «درخت انجیر معابد» اثر احمد محمود است. هدف از انجام این پژوهش آشنایی با آداب و رسوم و باورها در این اثر و یافتن پرکاربردترین عناصر فرهنگ عامّه در این اثر زیبا است. نتیجۀ این پژوهش نشان داد رمان درخت انجیر معابد مجموعه ای از آیین ها و رسوم و منبعی برای مطالعه زندگی اجتماعی ایران است و احمد محمود، نویسندۀ کتاب، با احاطه به علوم و دانش های عامّه خود و کثرت اشارات آن ها به ویژه به کنایات، مثل ها، لغات و اصطلاحات عامیانه و بهره گیری او از باورها، اعتقادات، آداب و رسوم و شیوه های معیشتی مردم، زمینۀ مساعدی را برای ورود فرهنگ عامّه در آثارش فراهم ساخته است و فرهنگ و تفکّرات قومی خود را در این اثر منعکس نموده است.
