محسن شکل آبادی

کشاورزی شیمیایی (انقلاب سبز) تحولی در کشاورزی بود که در سال 1945 آغاز شد. هدف اصلی آن افزایش تولید برای تغذیه جمعیت رو به رشد توسط مصرف کودها، سموم دفع آفات، کاشت گونه های گیاهی پرمحصول و مکانیزه شدن بیشتر بود (چاپمن ، 2002 ؛ روتن ، 1977؛ پانتین ، 2007). با این حال کشاورزی شیمیایی به طور ناخواسته منجر به تعداد زیادی اثرات منفی بر محیط زیست و جامعه شده است. از جمله اثرات منفی کشاورزی شیمیایی در کشورهای در حال توسعه کاهش کیفیت خاک، کیفیت آب، از دست رفتن تنوع زیستی و همچنین افزایش بیماری-های مزمن می باشد که نتیجه مستقیم کشاورزی با نهاده های شیمیائی است (پادماواتی و پویامولی ، 2012). نتیجه اثرات منفی کشاورزی شیمیایی و عدم پایداری آن، سبب شده که کشاورزان نوآور در سراسر جهان به کشف تکنیک های کشاورزی پایدار سنتی و دوست دار محیط زیست ترغیب شوند ( بوکستالر و همکاران، 1997؛ سادوک و همکاران، 2007). با این حال، این روش ها اغلب منطقه ای و محلی بوده و به طور ضعیف در مجلات علمی انتشار یافته اند (شیلابا 2007؛ 2009؛ باسکاران و همکاران، 2009). امروزه نیاز فوری به فناوری ها و شیوه های کشاورزی پایدار وجود دارد که (1) تأثیرات نامطلوب بر محیط نداشته، (2) برای کشاورزان قابل دسترس باشد، (3) سبب بهبود در بهره وری مواد غذایی شده و همچنین اثرات مثبت بر محصولات و خدمات زیست محیطی داشته باشد. انواع مختلفی از سیستم های کاربری که مفهوم کشاورزی پایدار را در بر می گیرند وجود دارد از جمله کشاورزی آلی، کشاورزی بیودینامیک، کشاورزی بدون شخم، کشاورزی شهری و غیره. کشاورزی حفاظتی راهکاری مناسب برای حفظ و اصلاح منابع کشاورزی با هدف افزایش تولید و پایداری محصول همراه با حفظ محیط زیست است. در این روش کشاورزی بجای استفاده از روش های خاک ورزی رایج، از خاک ورزی حفاظتی Conservation tillage، (بدون خاک ورزی Zero/No tillage یا انواع خاک ورزی حداقلی) استفاده می شود، به این معنا که زیر و رو شدن خاک در این روش مثل سیستم رایج خاک ورزی نبوده و دستکم 30 درصد بقایای محصول قبل در سطح خاک حفظ می گردد. این روش کشاورزی بر پایه حفاظت از خاک، آب و گیاه بنا شده و یکی از راه های موثر برای برون رفت از بحران خشکسالی، مدیریت آب و جبران مواد آلی خاک برای اقتصادی کردن کشاورزی است. خاک ورزی حفاظتی (Conservative tillage) روشی است برای ج