بخشبندی اندازه دانهای و بیوشیمیایی کربن آلی روشی سودمند در شناخت و بررسی پویایی و فرایندهای نگهداشت، تجزیه و خروج آنها از خاک میباشد. مراتع حاوی بیش از یک سوم ذخایر کربن زمین بوده و یکی از مهمترین اکوسیستمها جهت ذخیره کربن بشمار میروند. از این رو این مطالعه با هدف بررسی تغییرات بخشبندی اندازه دانهای و بیوشیمیایی کربن آلی خاک در فواصل مختلف از سطح ریشهی پنج گیاه مرتعی در استان همدان انجام پذیرفت. جداسازی خاکهای ریزوسفری از ریشهها انجام شد و خاکها به سه بخش خاک ریزوسفری، بین ریزوسفری و تودهای تقسیم شدند. بخشبندی اندازه دانهای و بیوشیمیایی کربن آلی روی خاکها انجام شد. بیشترین میزان کربن آلی در نواحی نزدیک به ریشهها و خاکدانههای کوچک تر از 15/0 میلیمتر مشاهده گردید. علیرغم فعالیت بالای ریزجانداران در این نواحی، میزان کربن آلی به دلیل ترشحات ریشهای همچنان بالاتر از نقاط دورتر از ریشه بود. بخشهای مختلف بیوشیمیائی کربن و MWD دارای همبستگی بسیار معناداری با کربن آلی کل بودند که نشاندهندهی اثر کربن آلی خاک بر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک است. بخش های بیوشیمیایی در نزدیک ریشهها که شدت تجزیهی کمتری داشتند مربوط به کربن محلول در آب و کربن قابل دسترس بود در حالی که با افزایش فاصله از سطح ریشه مقادیر کربن مقاوم به تجزیه افزایش مییافت.
