محمد سیاری

این پژوهش در بهار سال 1400 و به صورت میدانی در مزرعه ایستگاه اکباتان، واقع در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان همدان به منظور ارزیابی میزان تجمع نیترات در ژوخه های سیب زمینی رقم سانتا، با کاربرد ترکیبی نیترات آمونیم و کلرید کلسیم، اجرا گردید. . در این آزمایش سه میزان کود نیتروژن به صورت نیترات آمونیم در سه سطح (براساس آزمون خاک و شامل: 0، 185 و 370 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) وهمچنین سه میزان کود کلرید کلسیم (شامل مقادیر 0، 1گرم بر لیتر و 5/1 گرم برلیتر) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و هفت تیمار و در مجموع 21 واحد آزمایشی مورد بررسی قرار گرفتند. تیمارکودی نیترات آمونیوم، به طور مساوی در سه زمان (هنگام کاشت، 15 و40 روز پس از جوانه زنی) در اختیارکشت مورد نظر قرار گرفت. همچنین تیمارهای کودی کلرید کلسیم، در دو زمان (40 و 60 روز پس از جوانه زنی به صورت محلول پاشی اعمال شدند. در طول فصل رشد و هر 25 روز یکبار، صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک، شامل: زمان جوانه زنی، زمان گلدهی، متوسط وزن ژوخه، تعداد و اندازه برگ، درصد آب نسبی برگ وزن تر وخشک اندام هوایی در یک متر مربع، اندازه سطح برگ، تعداد و طول ساقه اصلی و فرعی، قطرساقه، وزن تر و خشک ژوخه در متر مربع و محتوای کلروفیل برگ اندازه گیری شدند. پس از برداشت (105 روز پس از جوانه زنی)، درصد نیتروژن کل، میزان قند کل و میزان پروتئین های محلول در ژوخه اندازه گیری شدند. همچنین در دو مرحله رشدی میزان تجمع نیترات و آنزیم نیترات ردوکتاز مورد ارزیابی قرار گرفتند. با افزایش مصرف نیتروژن زمان گلدهی به تاخیر افتاد، بیشترین زمان (از کاشت تا گلدهی) در تیمار با کاربرد 370 کیلوگرم نیتروژن و کمترین زمان در تیمار شاهد مشاهده شد. مقایسۀ میانگین ها نشان داد مصرف کود نیتروژن تاثیر معنی داری بر متوسط سایز، وزن تر ژوخه، وزن خشک ژوخه، تعداد ژوخه و درصد مادۀ خشک ژوخه داشت بطوری که بیشترین میزان صفات یاد شده در تیمار با کاربرد 185 کیلوگرم نیترات آمونیوم در هکتار و به ترتیب 34/66 گرم، 7/2491 گرم، 48/522 گرم، 082/33 عدد و95/20 درصد، و کمترین مقدار برای این صفات در تیمار شاهد به ترتیب 86/54 گرم، 7/1672 گرم، 07/322 گرم، 75/25 عدد و 81/18 درصد بدست آمد. میانگین های بدست آمده از این پژوهش نشان داد که بیشترین غلظت برای رنگریزه های فتوسنتزی و کاروتنوئی